Studenten Scalda ontwerpen circulair bezoekerscentrum: een luchtkasteel in de Oosterschelde
Het ontwerp van Scalda studenten voor een bezoekerscentrum van het Nationaal Park Oosterschelde is een architectonisch waagstuk
NEELTJE JANS – Drie houten torens vlakbij de Oosterscheldekering, waarvan er twee met hun voeten in het water staan. Het ontwerp van Scalda-studenten voor een bezoekerscentrum van het Nationaal Park Oosterschelde is niet alleen een architectonisch waagstuk, de torens zijn ook volledig te recyclen. Toch zal het voorlopig een luchtkasteel blijven.
Scalda in het nieuws: PZC 20 april 2021
Het gaat namelijk niet om een voorgenomen bouwproject, maar om een ontwerp-opdracht van de provincie en het Nationaal Park Oosterschelde. Tien studenten van mbo-school Scalda hopen een wedstrijd circulair bouwen van de Stichting SMARTCirculair ermee te winnen. Scalda behaalde twee jaar terug al goud met een ontwerp voor een duurzaam multifunctioneel centrum in Aagtekerke.
Deze keer ligt de lat nog hoger; ontwerp een iconisch en geheel te recyclen bezoekerscentrum voor het Nationaal Park Oosterschelde, waar ook het Geopark Schelde Delta keurmerk bij past. Scalda benaderde zelf de provincie en het Nationaal Park Oosterschelde voor deze uitdagende opdracht. Die werkten mee omdat circulair bouwen hoog op hun agenda staat. Dan moet je mbo-studenten zeker daaraan meenemen.
Scalda werkt samen
Zodoende moesten tien derdejaars studenten (bouwkunde, infratechniek en media) hun hersens laten kraken.
,,De uitdaging voor ons studententeam is het bezoekerscentrum aan te laten sluiten bij de omgeving. De pijlers in de Oosterscheldekering, de dam zelf, het strand en de paalhoofden zijn onze inspiratiebronnen. Zo kwamen we uit op drie houten torens die als het ware golfbrekers vormen. Ze staan 50 meter uit elkaar en worden verbonden door corridors waarin veel glas zit. De precieze hoogte moeten we nog bepalen, maar ze worden niet hoger dan de reservepijler waar de torens als het ware naar toe lopen”, zegt teamcaptain Sebastiaan Philipse.
Zeewier als isolatie
Opvallend zijn de grillige, rondom schuin weg lopende raampartijen in de torens. ,,Op die manier wordt het niet te ‘glazig’”, legt Philipse uit. Het studententeam kiest voor houtskeletbouw van verantwoord hout. De gevelbekleding bestaat bijvoorbeeld uit duurzaam accoya hout. Op de kruin komt een tuintje met vetplanten, een zogeheten sedum dak. Het isolatiemateriaal is (op papier) gemaakt van zeewier.
Daar eindigt de informatiestroom. Philipse: ,,Lang nog niet alles staat vast. In overleg met onze opdrachtgevers vijlen we het ontwerp nog steeds bij. Ook willen we niet te veel prijsgeven, want dan kunnen we andere studententeams die aan de ontwerpwedstrijd van SMARTcirculair meedoen, in de kaart spelen.”
Toeristische trekpleister
Het gewaagde ontwerp zou zomaar een toeristische trekpleister van formaat kunnen worden, mocht iemand er ooit brood in zien om het te bouwen.
Philipse: ,,Dit is een papieren project, maar met een beetje fantasie kun je je verbeelden dat het een fantastisch uitkijkpunt zou zijn. Je kunt alle Zeeuwse eilanden zien. Een beetje alsof je zelf met een drone rondvliegt.”
Walter Jonkers van de provincie, één van de opdrachtgevers, ziet zichzelf er al zitten op de galerij van de toren op land.
,,Het is een prachtig ontwerp dat kans maakt om de wedstrijd van SMARTcirculair te winnen. Natuurinclusief en circulair. Het zit er allemaal in. Wat wil je nog meer?” Natuurlijk is dit een vingeroefening voor de studenten, maar wel een serieuze, onderstreept Jonkers. ,,Dit is echt de mooiste ontwerp-opdracht die een studententeam ooit heeft gekregen. Verschillende vakdisciplines komen erin bij elkaar.”
Sieraad voor de kust
Niettemin zullen de drie torens, waarvan twee met de voeten in het zilte sop, een fata morgana blijven. De bouw van zo’n bezoekerscentrum zou miljoenen euro’s vergen. Jonkers: ,,Je weet echter nooit of er zich een initiatiefnemer aandient. Wat zou het mooi zijn om dit ontwerp te verwezenlijken. Het past bij Neeltje Jans en persoonlijk zou ik het een sieraad voor de Zeeuwse kust vinden. Maar wie ben ik?”
Docente Caroline Passenier die het ontwerpteam begeleidt, is het met Jonkers eens.
,,Ik ben apetrots. Het zou geweldig zijn als zo’n fantastisch ontwerp een keer ook daadwerkelijk wordt gebouwd. Maar voor ons als mbo-school is het belangrijkste dat we met dit soort opdrachten studenten voorbereiden op maatschappelijke ontwikkelingen als circulair bouwen. En dit is daarvoor een hele mooie opdracht.”