Snel veel meer woningen in de stad

Cafetariemodel om snel meer woningen te realiseren. Bron: Platform31

Gemeenten kunnen snel veel meer woningen realiseren in de stad. We hebben het over 8 miljoen woningen die in aanmerking komen.

Gemeenten, sta toe dat er snel extra woningen worden gerealiseerd:

  1. door het optoppen van flats en andere in aanmerking komende gebouwen
  2. door woningdelen makkelijker toe te staan
  3. door woningen te splitsen en geschikt te maken voor huishoudens

Snel veel woningen erbij

Nederland heeft dringend behoefte aan extra woonruimte. Een miljoen woningen erbij is de mantra. Overheden, corporaties, ontwikkelaars en bouwers draaien koortsachtig aan alle denkbare knoppen. Nieuwbouw komt moeizaam van de grond, zowel in bestaand gebied, het straatje erbij of ‘in het weiland’.

Een andere oplossingsrichting is om slim bestaande woningen te delen, op te toppen of te splitsen. En dan hebben we het over circa 8 miljoen woningen!

Voordelen

In de handreiking worden eerst negen voordelen opgesomd, die een goede reden geven om optoppen te overwegen.

  1. Geen grondposities nodig
  2. Past soms binnen bestaande omgevingsplan
  3. Gunstige businesscase
  4. Snel meer woningen
  5. Houdt bouwsector op gang.
  6. Inbreiding duurzamer dan uitbreiding
  7. Meer woningen gunstig voor behoud voorzieningen in de wijk
  8. Bevordert doorstroming huishoudens voor gemixte wijken
  9. Optoppen vergroot diversiteit aan woningen

6 tips voor gemeenten

  1. Sta in het Omgevingsplan meer huishoudens per woning toe
    Gemeenten kunnen in het omgevingsplan of de huisvestingsverordening hun definitie van een huishouden verruimen. Door de regels te versoepelen ontstaan extra mogelijkheden voor woningdelen. Nu mag in de meeste gemeenten in één woning slechts één huishouden wonen. De gemeente Utrecht heeft vorig jaar de norm weer ruimer gemaakt en de grens van twee naar drie huishoudens gelegd.
  2. Kies voor meldplicht bij splitsen, in plaats van vergunningplicht
    In de Omgevingswet is er geen vergunningplicht meer voor bijvoorbeeld een aanbouw aan het eigen huis. Hiervoor is een meldplicht in de plaats gekomen. Gemeenten kunnen zo’n switch van vergunningplicht naar meldplicht – onder (veiligheids)voorwaarden – ook doorvoeren bij het splitsen van een woning. Dit kan generiek worden doorgevoerd, maar het kan ook worden beperkt tot specifieke woningtypes of wijken.
  3. Verlaag leges voor woningsplitsen (of breng deze niet in rekening)
    Bijna alle gemeenten rekenen leges bij het splitsen van woningen. Deze kosten lopen uiteen van enkele honderden tot vele duizenden euro’s. Gemeenten kunnen deze leges verlagen. Of zelfs afschaffen – gemeente Schagen had de primeur van kosteloos splitsen.
  4. Laat parkeernormen los voor deelwoningen of gesplitste woningen (of verlaag deze)
    Parkeerbeleid van gemeenten gaat vaak standaard uit van een of meer extra parkeerplaatsen zodra er een woning bij komt, maar dat hoeft niet. Gemeenten kunnen zelf parkeernormen verlagen als bepaalde woningtypen worden toegevoegd. Laat woonruimte zwaarder laten wegen dan het parkeren van een auto voor de deur.
  5. Leg concrete afspraken over aantallen te delen of splitsen woningen vast in prestatieafspraken
    In prestatieafspraken kunnen gemeenten, corporaties en huurdersorganisaties gedetailleerd vastleggen hoeveel woonruimte ze, anders dan via nieuwbouw, willen toevoegen. In Den Bosch is afgesproken om jaarlijks 50 woonruimtes toe te voegen door bestaande woningen beter te benutten met splitsing en cohousing/friendscontracten.
  6. Maak kenbaar aan je inwoners dat woningdelen en woningsplitsen kán
    Een gemeente kan woningdelen actief stimuleren. Kies voor:
    1. van aanvraag verbieden naar toestemming geven
    2. principebesluit dat woningen delen en -splitsen mogelijk is, tenzij
    3. gemeentelijk promoten van mogelijkheden om woningen beter te benutten
    Kies voor een toegankelijk loket waar inwoners terecht kunnen.

Aan de slag

Het woningtekort zet steeds meer mensen op achterstand en belemmert vooral jongeren en starters op de woningmarkt. Het besef daalt in dat we het woningtekort niet kunnen oplossen met enkel nieuwbouw, en zeker niet op korte termijn. De haalbaarheid van de vastgelegde aantallen in de woondeals staat daarmee onder druk. Een kans die veel te weinig wordt benut, is het delen of splitsen van bestaande ruime woningen.

Om deze kansen wél te benutten is een actieve opstelling nodig van lokale partijen, de gemeente voorop.

Gemeenten kunnen regelgeving verruimen en hiermee het beter benutten van de bestaande woningvoorraad stimuleren.

Laten we focussen op de kansen die er onmiskenbaar zijn. Want in de bestaande woningen zit veel ruimte. En de nood is hoog.

 

Lees ook