SMARTCirculair Toolkit – Natuurinclusief en Klimaatadaptief Bouwen
Studenten gingen zelf aan de slag tijdens de workshop van Jasper Pat over groen/blauwe gebiedsinrichting.
Het wordt natter, droger en warmer en de zeespiegel stijgt. De klimaatrisico’s zijn zichtbaar en zullen de komende jaren onze leefomgeving verder beïnvloeden. Terwijl juist ook onze leefomgeving een enorme woningbouwopgave in te passen heeft.
- Gaan we bouwen in de polder?
- Hoe gaan we bouwen in drassige gebieden?
- Wat doen we met risico gebieden langs rivieren?
- Door droogte verzakken huizen en gebouwen.
- En hittestress, daar moet je ook wat mee.
Heel veel actuele vragen - zeker omdat Nederland schreeuwt om nieuwe woningen.
Groen/blauwe gebiedsontwikkeling
Een ding is zeker: laten we klimaatadaptief en klimaatpositief ontwikkelen en bouwen met ruimte voor veel meer biodiversiteit. Dit vergroot de kwaliteit van de leefomgeving voor mensen, flora en fauna.
Possible Landscapes De Peel
Toekomst voor boeren, bouwers en burgers. Hoe doen we dat.
Lucas de Man legt het uit in deze video
Met natuurinclusief bouwen breng je de natuur terug in de gebouwde omgeving en dat is goed voor onze gezondheid.
Dus als het gaat over biodiversiteit, dan gaat het over meer dan een vogelkastje, een insectenhotel of een bloemrijke berm. Prachtig maar dat is niet genoeg! Het moet gaan over systemen, over verbindingen, over water en bodem als basis en over leefgebieden.
We willen klimaatadaptie en natuur zodanig combineren dat dit:
- Voor de bewoners aantrekkelijke groene woonmilieus oplevert
- De temperatuur in de stad getemperd wordt
- Water vastgehouden wordt (belangrijk bij hevige regenbuiten)
- Vogels, vleermuizen, eekhoorns etc een nest kunnen maken
Zo worden zwaluwen (en vleermuizen) met holle stenen naar Sleeuwijk gelokt om daar de jaarlijkse muggenplaag te beteugelen
Rijksoverheid Richtlijnen
De Rijksoverheid heeft de Maatlat groene klimaatadaptieve omgeving gelanceerd.
- Maatlat groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving - Overzichtstabel
- Maatlat groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving - Overzichtstabel met factsheets
- Maatlat groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving - Bouwstenen
Provincie Zuid-Holland
lanceerde het convenant Klimaatadaptief Bouwen.
Factsheets en checklisten
De Natuurladder
Geef natuur de ruimte. Bijvangst: meer inheemse biodiversiteit, betere waterkwaliteit en reductie van stikstof. Zorg bijvoorbeeld voor meer water in de wijk. Het vangt hoosbuien op en is van belang voor recreatie, ontspanning voor kinderen in de wijk én voor de natuur.
5 V’s als basis voor vogels en biodiversiteit: Verbinding, variatie, voedsel, veiligheid en voortplanting. Het gaat om de samenhang. Vogels en andere dieren hebben een plek nodig om een nest te maken, een plek om voedsel te vinden en ze willen veiligheid en beschutting. Dat zijn de basiselementen waar vogels en andere dieren behoefte aan hebben. De bomen en hagen zijn in feite hun wegen en hun winkels.
Ontwerpen en bouwen met de natuur in 5 stappen.
- LEES HIER de 5 stappen die voor alle bouwprocessen genomen zouden moeten worden
De Natuurladder is een uitgave van Heijmans & DuraVermeer
Checklist Natuurinclusief bouwen
Top 10 maatregelen voor nieuwbouw en gebiedsontwikkeling
- Groene verbindingsroutes met grotere parken/natuurgebieden en naar voorzieningen in de omliggende wijken
- 3-30-300 streefwaarde
- Gevarieerd groen in de wijk met hoge biodiversiteit
- Groene fiets- en wandelpaden
- Rust- en ontmoetingsplekken in het groen
- Gezamenlijke buurt(moes/pluk)tuin
- Natuurlijke speelplekken voor kinderen
- Water opvangplekken
- Groen in de straat vanaf de voordeur
- Groene particuliere tuinen
Hofbogenpark Rotterdam: openbaar park op het dak
Voormalig spoorviaduct wordt rijke natuurlijke omgeving op hoogte in Rotterdam. De ambitie voor het Hofbogenpark is dat het gaat werken als een spons: al het regenwater van het dak en ook regenwater uit de omgeving wordt landschappelijk gezuiverd.
- slim watersysteem
Al het regenwater van het dak en ook regenwater uit de omgeving wordt op hoogte landschappelijk gezuiverd (helofyten en bodem) en vervolgens opgeslagen in een seizoensberging op 25 meter diepte. - volop ruimte voor weelderige vegetatie
- habitat’ voor o.a. egels, vlinders, vleermuizen, mussen en padden
- klimaatadaptief en natuurinclusief
Tool Natuurinclusief/Klimaatadaptief ontwerpen
Wanneer is een project klimaatadaptief? Hoe borg je natuurambities? Wat is de benchmark?
In een nieuwe themagroep laat KAN verschillende gereedschapskisten zien en delen ontwikkelaars hun ervaringen.
Beginsel water-bodem-sturend | Het is duidelijk dat er in uiterwaarden, diepste delen van polders en in de kustzone, niet meer kan worden gebouwd.
Ministerie Infra en Water | Water en Bodem zijn sturend
Wonen in Deltagebied Nederland staat onder druk. Eind november 2022 bracht het ministerie een beleidsbrief uit waarin aangegeven wordt hoe we ondermeer met nieuwbouw om moeten gaan. Zeker als dat in (te) laag gelegen, overstromingsgevoelige plekken in Nederland is.
Niet meer bouwen in kwetsbare gebieden
Moet je nog zo bouwen in polders die zo laag staan dat de nok van het huis niet boven de dijk uitkomt? Nee zegt de minister. Dat is onverantwoord met het oog op overstromingen, wateroverlast en/of bodemdaling. De druk op het water- en bodemsysteem is hoog en door klimaatverandering neemt de problematiek rond bodemdaling, overstromingen, wateroverlast, en verdroging toe. Nieuw te ontwikkelen bouwlocaties moeten hier tegen bestand zijn.
Natuurinclusief ontwerpen, start met je onderzoek.
Doe dat wel in samenspraak met de ecoloog om er zeker van te zijn dat het gaat werken.
Ruimte voor de 5 V’s
Natuurinclusief ontwerpen met en voor meer flora en fauna in de buitenomgeving werkt het beste als je de 5 V’s probeert te combineren in je ontwerp: voedsel, veiligheid, variatie, voortplanting en vocht.
Natuurinclusief ontwerpen 5 V’s
Flora en Fauna
Planten worden door dieren gebruikt voor voorplanting, voeding en als schuilplaats. Daarnaast halen ze schadelijke stoffen uit de lucht, filteren het water en zorgen voor schaduw op een hete dag.
Door flora meer te integreren in de gebouwde omgeving zorgen wij ervoor dat ook dieren zich meer welkom voelen in deze omgeving. Daarnaast plukken we zelf ook de vruchten van de voordelen; minder hittestress, schonere lucht en een koelere omgeving op een hete zomerdag.
Dus ga voor een groene oase zodat je daar zelf in de toekomst van kunt genieten. En wil je een gastles over natuurinclusief ontwerpen? Neem dan even contact op.
De Klimaatadaptieve Stad
Groene klimaatadaptieve gebouwde omgeving
LEES HIER de toelichting op alle genoemde thema’s van Bureau Tauw
Groen/Blauwe Klimaatpositieve Stad
- Sponspark: een plat park is bij droogte en een heuvellandschap na een regenbui
Hoe? En wat zuigt de spons weer leeg? Kunnen dat planten zijn? Of een mix van het juiste grondmengsel en de juiste planten? - Getijdeparken rondom rivieren en havens in de stad. Met rietoevers met mooie vlonders, stadstrandjes en drijvende parken.
- Watersensitieve stad: groene regentuinen, groen/blauwe stroken in centrum en wijken en sponsparken voorzien van planten die veel water vasthouden in de zomer
- De uitwisseling tussen de onder- en bovengrond kan veel slimmer worden uitgevoerd bij het opvangen van (grote hoeveelheden) regenwater.
Waar ligt welk sponspotentieel? Waar is er in het verleden puin gestort, waardoor er holle ruimtes zijn ontstaan, die we kunnen laten vollopen met water? Of waar heeft de grond een groot absorberend vermogen? Wat is het effect van grondwaterstromen? En welke plantsoorten zijn geschikt voor natte en droge situaties? Als je het niet onderzoekt, weet je het niet.
Rotterdam
In het ontwerp wordt het regenwater dat in het park is gezuiverd, hergebruikt binnen de Hofpleinlijn zelf: in een waterspeeltuin, door een bierbrouwer, in een badhuis, in een wasserette. De restwarmte van het stoken van de bierketels wordt weer geleid naar het badhuis of naar de woningen rondom.
Sturingskaart ruimtelijk afwegingskader | Waar kunnen we bijbouwen?
De risicoklassen zijn verdeeld in
JA, JA MITS, NEE TENZIJ en NEE
Sturingskaart ruimtelijk afwegingskader biedt inzicht in verantwoorde ruimtelijke inrichting
- De kaart geeft inzicht in de plekken waar – gegeven het water- en bodemsysteem – ruimtelijke ontwikkelingen kunnen plaatsvinden; eventueel met randvoorwaarden.
- Daarnaast maakt het afwegingskader ook duidelijk op welke plekken er niet gebouwd kan worden.
KLIK HIER voor verdere toelichting
groen blauw Breda
Groen/Blauwe stedelijke omgeving
- Bio-swales kunnen water absorberen en overtollige afvloeiing kanaliseren of vasthouden, waardoor verontreinigende stoffen worden gereinigd
Bioretentie-vijvers
Een reeks wadies en bioretentievijvers verzamelt en behandelt regenwaterafvoer van parkeerterreinen - Aquaflow waterwinning combinatie met asfalt
speciaal voor wegen en garages
Doorlaatbare trottoirs om regenwater zo nodig langzaam op te vangen en te ontwateren
CO2 super slurpers
Anna Paulowna Boom is een super CO2 slurper
Anna Paulowna Boom
Sterk en flexibel als bamboe
De Anna Paulowna boom bereikt in tien jaar tijd een lengte van 12 meter en een doorsnede van 45 tot 60 centimeter. De paulownia boom neemt per hectare jaarlijks zo’n 55 ton CO2 op. Dit komt vooral door de grote bladeren die een diameter kunnen bereiken van 0,80 meter.
Olivijn
Steenmeel als kalkvervanger
Zoals je weet is olivijn een mineraal dat koolstof opslaat door verwering van gesteenten. GreenSand ontwikkelt de allereerste daadwerkelijke koolstofverwijdering met olivijnsteenmeel (steenmeel). GreenSand biedt nu ontwikkelingscertificaten aan. Olivijn steenmeel is een mooi alternatief en onttrekt bovendien CO₂ uit de lucht. Het is alleen duurder, met dit certificaat maak je het mogelijk dat agrariërs olivijn steenmeel kunnen toepassen. Lees hier meer en koop certificaten!
Bomen zoals wilgen zijn de meest voordelige keuze voor CO2 opslag: Het kost 5 tot 7 euro per ton CO2. Bos slaat ongeveer 10 ton CO2 op per hectare.
Wilgen
Bomen kunnen beter dan wie of wat dan ook CO2 uit de lucht filteren. Daarom is het belangrijk om wereldwijd ontbossing tegen te gaan en meer bomen te planten. Bovendien is bomen planten de meest voordelige keuze voor CO2 opslag: Het kost 5 tot 7 euro per ton CO2. Bos slaat ongeveer 10 ton CO2 op per hectare.
Wilgen zijn er in bomen en struiken. Ze groeien razend snel en hebben nog meer voordelen. Denk bijvoorbeeld aan de aanleg van wilgen als productiegriend in Veenweide gebieden.
- Na twee jaar kan er al geoogst worden. Wilgen dragen niet alleen enorm bij aan CO2 opslag.
- Wilgen doen het ook heel goed in drassige gebieden.
- Wilgentenen kunnen na verwerking weer gebruikt worden. Bijvoorbeeld als. bodem/oeverbescherming in de GWW.
Paebbl slaat CO2 op in Steen
Wat de aarde eeuwen kost, kan startup Paebbl in een uur: CO2 opslaan in steen.
Paebbl ontwikkelde een technologie die CO2 omzet in steenpoeder, dat vervolgens gebruikt kan worden als duurzame grondstof voor steen en beton.
Lees HIER meer over Paebble in Rotterdam
Luister HIER de Podcast met oprichter Pol Knops
Alles over het optimaliseren van daken
Groen/blauwe daken
Slim ingerichte groene daken hebben voordelen:
- ze houden gebouwen koeler, produceren energie, reduceren geluid binnen en buiten, vangen fijnstof af en houden regenwater vast
- een groen dak gaat twee keer zo lang mee en kan de natuurwaarde versterken
Multifunctionele daken zijn de opvolgers van traditionele sedumdaken. Hiermee transformeren we de gebouwde omgeving tot een gezonde en groene leefomgeving.
Deze groene daktuin van Sempergreen fungeert tegelijkertijd als dynamische waterberging[/caption]
Deze groene daktuin en fungeert tegelijkertijd als dynamische waterberging
Waterdaken
- houden hemelwater vast en voeren vertraagd af, o.a. met dynamische sturing
- minder piekbelasting voor riool en op straat
Natuurdaken
- Bieden nestgelegenheid en voedsel aan bijen, vlinders en vogels
- Hoge vegetatie zorgt voor zuivering van de lucht
Sociale daken
- Zorgen voor meer gebruiksruimte
Rotterdam is een icoonproject rijker. Het 7.600 m2 grote natuurdak op gebouw ‘De Paperclip’ heeft een recordgrootte in Nederland. Biodiversiteit spant hier de kroon.
Lees alles over het langste natuurdak van Nederland
Energiedaken
- Verkoelen met 75% besparing op airco-kosten
- Verkoelen buiten circa 4 graden tijdens een hittegolf
- Geven 10% meer rendement aan zonnepanelen
En een combinatie van dit soort daken is natuurlijk ook mogelijk. Bouwen waarbij we de natuur terugbrengen naar de stad is belangrijk. Het levert een bijdrage aan:
- Een prettige leefomgeving
- De mogelijkheden voor natuurbeleving in de stad
- Het welzijn van mensen en dieren
Wil je een overzicht van alle mogelijkheden. Kijk dan op:
(met dank aan Irene Mulder, gemeente Den Haag).
Rooftop Walk. Je staat verstelt van de groene biotoop in hartje Rotterdam
Ontwerptool multifunctioneel dak
Merosh heeft een ontwerptool ontwikkeld voor een multifunctioneel dak zodat de haalbaarheid al in een vroeg stadium beoordeeld kan worden.
Multifunctionele daken waarin ruimte is voor wateropvang, energieopwek en biodiversiteit, draagt bij aan de verduurzaming van de stad en is lekker klimaatadaptief.
Wateropvang en -hergebruik
Hoe groot is het risico op overstromen?
Deltaris heeft kaarten gemaakt met overstromingsrisico’s
Zit je hoog en droog, of woon je in een risicogebied? Deltaris heeft deze kaart uitgebracht (2023). En hoog, dat is betrekkelijk als we terugdenken aan de overstromingen in Limburg in 2021.
KLIK HIER voor de interactieve kaart
Overstromingen
De kans op extreme buien neemt toe en de jaarlijkse neerslag ook met overstromingen tot gevolg. Daarom zijn er tegenwoordig kaarten beschikbaar die aangeven waar de grootste wateroverlast verwacht wordt. We moeten dus proberen knelpunten op te lossen door eerst water vast te houden, dan te bergen en dan af te voeren. Dan kan o.a. door:
- Waterbassins te maken in parkachtige omgevingen
- Buffermogelijkheden te maken, Op daken, onder de bestrating etc. Klik op de mogelijkheden van Aquaflow, een Nederlands bedrijf
- Riolering en open water te creëren
Dit water kan dan weer worden hergebruikt voor toiletten en het besproeien van planten etc.
Hittestress
In stadscentra kan het wel 7 graden warmer zijn dan in parken en het platte land. Dat komt door de hoeveelheid stenen, beton, asfalt en betume daken die de warmte vasthouden. Dat we de opwarming enigszins in de hand houden is belangrijk voor de volksgezondheid. Denk aan:
- Geen zwarte bitumendaken meer maar groene daken en gevels
Ook nog goed omdat het water vasthoud en fijnstof en CO2 opneemt - Schaduw creëren
- Stromend water in en om gebouwen
- Groene tuinen en straatbeplanting zoals bomen
Ultrawitte verf maakt airco overbodig
Amerikaanse materiaalwetenschappers hebben een ultrawitte verf ontwikkeld die 98% van het zonlicht reflecteert!
Het helpt hittestress in steden te voorkomen en reduceert de opwarming van de aarde. En natuurlijk: deze ultrawitte verf helpt gebouwen koel te houden waardoor er minder of geen airco nodig is. Lees meer
Systemen voor gebruik regenwater en hergebruik afvalwater
CCL300 Circulaire infrastructuur van plastic afval
CCL300 bevat een geïntegreerd waterfiltersysteem dat het water opvangt, zuivert en vervolgens geleidelijk lokaal infiltreert in de ondergrond. Met de introductie van de CCL-varianten komt het productaanbod van PlasticRoad in een volgende fase. Zo worden de kunststof wegelementen inmiddels op grotere schaal geproduceerd.
CCL200
Geen geïntegreerd hemelwaterafvoer of monitoring nodig? Dan is de CCL200 een mooi, duurzaam alternatief voor een wegverharding als toevoeging op een bestaand hemelwaterriool. De CCL200 vangt regenbuien op, waarna het water deels lokaal geïnfiltreerd wordt. Middels een overstort wordt het systeem gekoppeld aan een bestaand hemelwaterriool zodat u een duurzame, modulaire en flexibele wegverharding heeft.
Plastic Road
CirculinQ is de nieuwe naam van Plastic Road (april 2023)
CirculinQ is gespecialiseerd in waterbergende, circulaire elementverhardingen voor parkeerplekken, fiets- en voetpaden. Alle producten dragen bij aan klimaatadaptief, infra en inrichting van de buitenomgeving. Denk aan de circulariteit van water en gebruikte grondstoffen, klimaatadaptatie en modulariteit.
- Kijk op de website CinculinQ / Plastic Road voor alle informatie
- Contact: info@circulinq.com in Vianen
Rainblock module voor wateropvang
De koppelaar Rainblock-modules zorgen voor een efficiënte manier van regenwater opslaan en verwerken. Dankzij het compacte ontwerp kunnen de Rainblock modules worden geïntegreerd in een tuinafscheiding of muuropstelling.
Teveel regenwater kan worden afgevoerd via de aangekoppelde ondergrondse infiltratiekratten. De Rainblock modules zijn uniek, robuust en handzaam waardoor ze eenvoudig te plaatsen zijn. Ze passen goed in tuinen met beperkte ruimte. Door de modules te stapelen en onderling te koppelen is het mogelijk om op een klein oppervlak relatief veel regenwater op te slaan. Met het meegeleverde kraantje kan het regenwater direct worden gebruikt en valt te besparen op kostbaar drinkwater op een duurzame manier.
Mijn Waterfabriek | We drinken maar 2% van ons schone drinkwater!
Wateropvang en -hergebruik in woningen
Door klimaatverandering ontstaat zelfs in Nederland een structureel tekort aan drinkwater. We kunnen erop wachten dat woningen verplicht regenwater moeten opvangen en minimaal benutten voor toiletspoeling.
‘Wie zijn WC, wasmachine, tuin met regenwater bedient bespaart 46% op drinkwater; als je ermee doucht is het zelfs 94%.’
- Systemen voor regenwater
Voor bedrijven of in appartementencomplexen kan regenwater in een gesloten druppelsysteem groenvoorzieningen voorzien, toiletten spoelen en soms voor koeling of schoonmaakwerk dienen. - Voor woningen is er de Comfort-oplossing. SafeWater is een systeem voor hergebruik van douchewater
KLIK HIER voor heel veel informatie
98% van ons drinkwater gaat naar toilet, douchen, schoonmaken, koken, industrie, auto wassen, tuin sproeien en nog heel veel meer.
Wat als we nu al voorzieningen treffen om regenwater op te vangen? Voor thuis en utiliteitsgebouwen?
Waterhergebruik kun je ook speels gebruiken
Wateropvang wordt belangrijker naarmate het klimaat meer verandert. Het is nu half juli 2018 en er is de afgelopen drie maanden nauwelijks regen gevallen.
En als het regent lijkt het wel een tropische moesson en kan het rioleringssysteem het niet aan met als gevolg overstromingen.
Dus moeten we slimmer met water omgaan. Opvangen als er heel veel valt en zoveel mogelijk water hergebruiken.
Wateropvang en hergebruik
Aquaflow intelligente waterberging, putje[/caption]
Aquaflow
Wateropslag op het dak van een pand
Met dit Aquaflow-systeem verzamel je regenwater op daken of onder gepleisterde binnenplaatsen, en slaat het op zodat u er een druppel van moet morsen. Ze staan garant voor een hoge kwaliteit van opgeslagen water waardoor u met dit systeem bijdraagt aan een duurzaam watersysteem.
Waterplein Rotterdam
De parkeergarage Rotterdam Museumpark is verdubbeld en is nu een van Nederlands grootste ondergrondse waterbergingen met een capaciteit van 10 miljoen liter.
Natte Krat irrigatiesysteem bespaart jaarlijks honderden liters schoon drinkwater
De Natte Krat
Hoe kun je zo efficiënt mogelijk met opgevangen regenwater je planten sproeien? Een regenton is al een goed begin, maar het kan beter met deze Natte Krat met een waterbuffer van 400 liter.
In deze watervoorraad zit een plantenbak geïntegreerd, zo kunnen ze zelfs in een periode van hevige droogte ongeveer vier weken ‘drinken’ van deze waterbuffer. Zo hoef je je zelfs in een hete zomerperiode geen zorgen te maken: je planten blijven groen. Klik hier voor de folder
Meer inspiratie voor het ontwerp van een groen/blauwe stad vind je hier
Meer watersystemen van het voorkomen van overstromingen tot filtering vind je hier
Systemen voor gebruik regenwater en hergebruik afvalwater
Aandacht voor onze fauna
Help, we maken een gebiedsontwerp maar er zitten beschermde diersoorten
Tips van de ecoloog
- Neem ecologie zo snel mogelijk mee in het ontwerpproces
- Doe een quickscan
- Bepaal het aanvullend onderzoek (op basis van de aangetroffen en soms ook beschermde soorten) volgens de protocollen
- Houd rekening met een ontheffingsaanvraag want dat kost (heel) veel tijd voordat de ontheffing wordt verleend!
Deze wordt aangevraagd bij de provincie - de ontheffingsaanvraag gebeurt vaak via de omgevingsvergunning. Dit duurt 26 weken
- als je het loskoppelt van de omgevingsvergunning duurt het 13 weken
door E.C.O. Logisch Adviesbureau
Bekijk de video of lees het artikel Help, we maken een gebiedsontwerp maar er zitten Vleermuizen
Verplichte nestmogelijkheden nieuwbouw woningen
huismussen, gierzwaluwen en vleermuizen
Het wordt verplicht om nestvoorzieningen te maken voor mussen, gierzwaluwen en vleermuizen voor nieuwbouw. Deze regel wordt ingevoerd bij de eerstvolgende wijziging van het Besluit bouwwerken leefomgeving (Bbl).
- Huismussen broeden in een los kolonieverband. Het nest wordt vooral gemaakt onder dakpannen, in gaten en kieren van gebouwen en in mussenkasten.
- Een nestkom is heel geschikt voor de huiszwaluw
- Vleermuizen nestelen op plekken waar ze moeilijk te bereiken zijn voor hun vijanden (roofvogels, uilen, katten, marters). Ze zitten op warme, droge, donkere plekken. Bijvoorbeeld in een spouwmuur, onder dakpannen van een modern gebouw of in een boomholte.
Hier kun je aan denken:
- Neststenen voor huismussen en gierzwaluwen
- Nestkasten onder het overstek van de dakgoot voor gierzwaluwen en huismussen
- Nestkasten met invliegopening achter het spouwblad voor vleermuizen
Lees hier meer over de nieuwe regels (mei 2024)
Brochure Vleermuisvriendelijk bouwen
- Alle vleermuizen genieten de hoogste beschermingsstatus.
De brochure laat zien hoe in het ontwerpen, bouwen en renoveren van gebouwen eenvoudig nieuwe verblijfplaatsen voor vleermuizen aangeboden kunnen worden.
KLIK HIER voor de link
Brochure Huiszwaluw zoekt (onder)dak
- Ook de huiszwaluw is een beschermde soort die we onderdak moeten bieden van april tot oktober. Daarna vliegen ze terug naar Afrika. Het gaat niet zo goed met de huiszwaluw.
KLIK HIER om te lezen waar je rekening mee kunt houden in je ontwerp.
Femke Jochems van Vogelbescherming
“Ik zie natuurinclusief bouwen als het integraal meenemen van natuur in je plannen en ontwerpen op de schaal en manier die bij het plan past. Niet alles kan overal, maar overal kan wel iets. En zo geef je niet alleen ruimte aan vogels en vleermuizen, maar ook een gezondere leefomgeving voor mensen. De aanwezige vogels en vleermuizen laat gewoon zien dat je een gezonde leefomgeving hebt weggezet.”
Natuurinclusief ontwerpen – masterclass adviesbureau E.C.O. Logisch
Als je bijvoorbeeld een nieuwe woonwijk aanlegt vraag je dan af hoe je de groenvoorziening zo inpast dat die een waarde heeft voor zowel de natuur als de samenhang van de wijk. Overal waar je verharding toepast moet je ook iets met watercompensatie doen. TIP: Dus doe eerst onderzoek!
Voor contact en meer Lees het hele artikel n.a.v. de masterclass van 25 mei 2020
Vogelveilig glas
Vogelsterfte – Honderdduizenden vogels vliegen zich naar schatting jaarlijks te pletter tegen ramen. Dit is te voorkomen met vogelveilig glas
Veel kantoorgebouwen zijn hoog, met spiegelend glas en vooral trekvogels vliegen hier vaak tegenaan.
Er is inmiddels ‘vogelveiligheidsglas’ in de handel. Dat heeft een coating over het glas, waar een voor mensen ‘onzichtbaar’ UV-patroon in zit, dat voor vogels wel zichtbaar is. Klik op de link.
Hoe kun je bij nieuwbouw rekening houden met onder andere vleermuizen, gierzwaluwen, huismussen en insecten?
Vogelbescherming werkt aan oplossingen voor nestmogelijkheden voor vleermuizen, die door de verbeterde isolatie niet meer in de spouwmuren terecht kunnen. ‘Andere gebouwgebonden soorten als de huismus passen zich gemakkelijker aan’. ‘Huismussen maken hun nest onder zonnepanelen en ook de steenuil valt daarvoor. De gierzwaluw echter niet. Daar moeten speciale voorzieningen voor getroffen worden. Lees meer via deze link’
Brandgevaar?
Bewoners, dakdekkers en verzekeraars maken zich ongerust dat nesten onder panelen in brand kunnen vliegen door de warmte. Mogelijk kan een langwerpige steen de warmte verdelen. Daar wordt nog op gestudeerd.
Heel veel relevante brochures
- Zoek je informatiemateriaal waarmee je de biodiversiteit een boost kunt geven?
- Kijk dan eens op DEZE PAGINA. Hier vind je heel veel brochures per thema en soort.
Achtergrondinfo en Inspiratie
Ken je de struikrovers al?
Stichting Struikroven redt planten en bomen op slooplocaties en geven dat een nieuwe bestemming. Vaak in opdracht van woningcorporaties, projectontwikkelaars en gemeenten.
Natuurinclusief bouwen wordt ‘het nieuwe normaal’
- Kijk eens op de site van het KAN-Netwerk
Projectontwikkelaars, bouwbedrijven en gemeenten sluiten zich aan bij het KAN platform om kennis te ontwikkelen en ervaringen te delen op het gebied van klimaatadaptief bouwen, wateroverlast, hittestress, biodiversiteit en natuurwaarde. - Het Programmabureau Natuurinclusief
samenwerking van het ministerie van LNV, Alle provincies, Natuurmonumenten, Staatsbosbeheer en Landschappen NL
Zij hebben een ‘Agenda Natuurinclusief’ uitgebracht op de thema’s:- – Bouw
- – Energie
- – Financiën
- – Infrastructuur
- – Landbouw
- – Onderwijs / Bewustwording
- – Vrijetijdseconomie
- – Water
- Inspiratieboek biobased en natuurinclusief bouwen
- Inspiratieboek ‘circulaire opties voor schoolgebouwen’