SMARTCirculair Toolkit – Circulair ontwerpen en bouwen

Insert oprichter Peter Kruikniet, heeft o.a. een soort van marktplaats voor gebruikte bouwmaterialen die opgeslagen liggen bij hun partners

SMARTCirculair Toolkit - Circulair ontwerpen en bouwen met o.m.: uitgangspunten, hergebruik, alternatieve materialen, waar vind je gebruikte materialen?

De doelen van jullie circulair, klimaatpositief ontwerp zouden moeten zijn:

Hoe kunnen we CO2/Broeikasgassen reduceren?
Welke materialen kunnen we gebruiken in plaats van verbruiken?

Deze doelen moeten steeds in combinatie worden onderzocht.

Note; als je een materiaal maar eenmalig kunt gebruiken vanwege chemische lijmstoffen of anders, verdwijnt het in de verbrandingsoven en hebben we er niets meer aan. Dus onderzoek bij je leverancier waaruit het materiaal uit bestaat en hoe je het zo kunt toepassen dat je het weer kunt hergebruiken.

Losmaakbaar bouwen, hoe moeilijk kan het zijn?

Ga je naar een camping, een festival of een kermis dan weet je dat de attracties en ‘gebouwen’ in een paar dagen worden opgebouwd en weer afgebroken.

Zo worden er op een festivalterrein zelfs parkeergarages van drie verdiepingen losmaakbaar opgezet en na het festival weer afgebroken. Waarom is het dan toch zo moeilijk? Bouwers zijn vaak heel trots op hun resultaat maar als je doorvraagt blijkt soms maar 26% van het gebouw losmaakbaar. Dat kan beter vind je niet?

Circulaire uitgangspunten

zo weinig mogelijk inbreuk op de grondstofgebruik
afvalvrij ontwerpen en bouwen
recyclebaarheid gebruikte materialen
flexibiliteit en herbruikbaarheid inrichting
verschillende levenscycli van de verschillende onderdelen
materiaalleveranciers zijn co-maker

TIP 1

Het is sterk als je met een CO2 berekening laat zien wat jullie ontwerp scheelt ten opzichte van een klassiek ontwerp

TIP 2

Bekijk de lijst van ‘geoogste bouwmaterialen’ op de Insert Marktplaats

Je vindt er ook mogelijkheden om bomen etc op te nemen in je ontwerp. En heb je spullen nodig voor de inrichting? Toiletpotten, bekabeling, afwerkbekleding? Je vindt het allemaal in de marktplaats.

Roadmap circulair renoveren

Tilburg heeft een roodmap renoveren uitgebracht met hierin 5 strategieën die de renovatie meetbaar circulair maken. Deze strategieën zijn uitgewerkt

in parameters die handvatten voor het maken van keuzes in een ontwerpproces
en als beoordelingscriteria te gebruiken voor circulariteit met de CirculariteitsPrestatie Gebouw (CPG)
De CPG en de Building Circularity Index (BCI) zijn in het ontwerpproces ingezet als methoden voor het praktisch meetbaar maken van resultaten op circulariteit.

KLIK HIER voor het artikel met een doorlink naar de PDF

Bureau MOOS: Vanaf het eerste idee zetten we de woning in een digitale gebouw configurator.

Handig voor het toetsen van de financiële, ecologische en sociale haalbaarheid van een specifieke locatie en de ideale woonmix
Ook voor het monitoren van de levenscyclus van de woning. Dit maakt samenwerking, bouw, onderhoud en eigenaarschap veel eenvoudiger.

Partners in het ecosysteem

MOOS werkt met partners (gerenommeerde, onafhankelijke bouwers en adviseurs) om ervoor te zorgen dat alle partners zich verantwoordelijk (blijven) voelen over de gehele levenscyclus van het door hen geleverde producten. Innovatie, kwaliteit en circulariteit zijn hierin de weg naar kostenbesparing en schaalbaarheid.

Bekijk hier het ontwerp van Dura Vermeer: Betaalbare Sociale Woningen
Bekijk hier het ontwerp van TheNewMakers‘: Verplaatsbare, configureerbare tijdelijke woningen voor senioren, starters en spoedzoekers

Vloat | Drijvende woonwijk op pontons

Zeespiegelstijging, meer waterafvoer van rivieren, ruimtetekort voor nieuwe woningen; professioneel zeiler en architect Willem Jan Landman en scheepsarchitect Michiel Zwart van Circular Floating Districts denken met hun project VLOAT een oplossing gevonden te hebben om al dit soort problemen in één klap op te lossen. In 2024 willen ze hun eerste drijvende wijk hebben gebouwd.

Toekomstbestendige en innovatieve circulaire drijvende woonconcepten

In hun plannen worden huizen gebouwd op scheepswerven. Veel gemeenten denken tegenwoordig aan drijvende woonwijken in het kader van klimaatadaptatie. Amsterdam bouwde bijvoorbeeld de drijvende wijk Schoonschip. Start-up Floating Students bouwt vervallen binnenvaartschepen om tot studentenwoningen. De gemeente Dordrecht liet stedenbouwkundig bureau PosadMaxwan een drijvende stad op een voormalig spaarwaterbekken ontwerpen. Landman kwam op het idee toen hij langs een Noordzeeponton van Heerma zeilde. “Dat was 160 meter lang, 50 meter breed en 9 meter hoog. Dat is gigantisch”, vertelt hij. “Ik vroeg me meteen af: wat kun je daar allemaal mee? Je kunt er de voet van een olieplatform mee vervoeren over de Noordzee, maar we hebben toen voor onszelf ook een droom bedacht over de ontwikkeling van eilanden in de stad.”

“Het idee is om gebruik te maken van bestaande objecten. Die pontons zijn gewoon op de markt verkrijgbaar. Wij geven ze een andere bestemming voor woningbouw”, zegt Zwart.

Kanaalplaat met 90% CO2-reductie op het bindmiddel

De prefab kanaalplaten van VBI kunnen geproduceerd worden met het alternatieve bindmiddel INVIE van de BTE Groep. Dat zorgt volgens de producent van kanaalplaatvloeren voor een verdere reductie van CO₂, vooral vergeleken met een massieve vloer.
INVIE is een alternatief bindmiddel uit reststromen, die de huidig toegepaste bindmiddelen kan vervangen. Het product is ontwikkeld en gepatenteerd door ASCEM, het kennisinstituut van de BTE Groep. Het wordt gemaakt door het omsmelten van reststromen waardoor er een reactief glas ontstaat. Dit glas wordt gemalen en met enkele toevoegingen verwerkt tot een kwalitatief hoogwaardig bindmiddel.

Eerder publiceerde Duurzaam Gebouwd al over de nieuwgarantie voor refurbished kanaalplaten. De producent introduceerde al ontwerpdetails waarmee bouwers remontabel kunnen bouwen, zodat bouwproducten weer ongeschonden uit een gebouw komen. Op de hergebruikte kanaalplaten geeft VBI een productgarantie.

Randvoorwaarden voor een remontabele hoofddraagstructuur

Hoe zet je het gebouw in elkaar zodat je borgt je dat je het ook weer uit elkaar kunt halen, klaar voor hergebruik? Remontabel ontwerpen is een innovatie op prefab bouwen. Daarbij wordt van tevoren heel goed nagedacht hoe het gebouw weer makkelijk te demonteren is én als geheel te hergebruiken is.

In het ontwerp kun je o.a. kiezen voor een groene kanaalplaatvloer die grote mate van vrije indeelbaarheid kan faciliteren.
De gebouwstabiliteit wordt verzorgd door op diverse plaatsen windverbanden tussen kolommen en onder de vloeren toe te passen

KLIK HIER voor het voorbeeld van de tijdelijke rechtbank Amsterdam

Geveldelen van biocomposieten

Recell® is afkomstig uit cellulosehoudende reststromen die anders terecht zouden komen in de verbrandingsovens van afvalverwerkers. Zo maken we van iets waardeloos iets waardevols. Vrijwel alle reststromen met een cellulosecomponent komen in aanmerking om er cellulose uit terug te winnen. Deze voorheen gestorte of verbrande cellulose noemen we tertiaire cellulose. Deze tertiaire cellulose werken we op tot Recell®, een uniek (half)product met een veelvoud aan mogelijkheden voor duurzame toepassingen. Recell® is leverbaar als vezels, granulaat of pellets.

Veel traditionele kunststoffen zijn uitstekend te vervangen door een biocomposiet die is samengesteld uit Recell® en bioplastics als bijvoorbeeld PHA of PLA Door PHA of PLA met cellulose te mengen, ontstaat een stevige en volledig biobased composiet met een zeer lage MKI (Milieu Kosten Indicator).

Wanneer gebruik je damp-open folie?

De belangrijkste reden om damp-open isolatiefolie te gebruiken bij het isoleren van uw woning, is om de onderliggende isolatie te drogen en te beschermen tegen vocht van buitenaf. Hierdoor blijft het materiaal in goede staat en behoudt het zijn isolatiewaarde.

Wanneer gebruik je damp-dichte folie?

Dampdichte isolatiefolie voorkomt dat de lucht door kan dringen naar plaatsen waar het koud genoeg is om condens te vormen. Door de constructie en de isolatiefolie te beschermen tegen dit vocht, zorg je ervoor dat de constructie niet wordt aangetast en de isolatiewaarde zijn kwaliteit behoudt. Het meest veilig is om de dampdichte isolatiefolie aan de warme kant van de constructie aan te brengen, en zo de vochtige lucht daar tegen te houden.

Funderen zonder heipalen

KLEI en VEEN

In Nederland maken we een fundering vaak op heipalen. Dat kost vaak veel tijd. Maar wist u dat hier ook een heel mooi fundering alternatief voor bestaat? In twee woorden: opwaartse druk! Lees hieronder meer.

Opwaartse druk door Isopact schuimisolatie
Drijvende fundering

Als ter plaatse van het bouwwerk zich een vaste grondlaag bevindt op niet al te grote diepte (maximaal 2 meter), kunt u overwegen om een fundering te maken die opgevuld is met schuimisolatie van Isopact. Door de grote hoeveelheid lucht in schuimisolatie is het lichter dan water, en blijft het dus drijven.
Bekijk ook https://woodstock-vloeren.nl/schuimbeton/ voor meer informatie over schuimbeton.

Fundering versterken bij Bodemdaling

KLEI en VEEN

Ondergronds Injecteren met Expansiehars

Niet heel circulair want Hars is 99% Chemisch maar je moet wat.
Uretek DEEPINJECTION® is ontwikkeld voor het herstel van verzakte funderingen van woningen, gebouwen en andere ‘op staal’ gefundeerde bouwwerken. Via doelgerichte bodeminjecties wordt direct onder de verzakte fundering een speciaal ontwikkelde twee-componenten expansiehars aangebracht. Dit gemengde product expandeert met grote kracht en verdicht en versterkt.

Stap 1 – Boren langs de funderingsvoet ø16 mm
Stap 2 – Injectielans plaatsen en injecteren op verschillende dieptes
Stap 3 – Het expansiehars reageert vrijwel direct in de ondergrond en expandeert met grote kracht. Het volume neemt zo sterk toe dat de aanwezige grond wordt verdrongen en verdicht. Hierdoor wordt de bodem rondom de injectiepunten opgetild, inclusief de aanwezige fundering.

Vloeren Corrigeren met Expansiehars

Met Uretek URETEK FloorLift® kunnen verzakte en scheefliggende vloeren moeiteloos weer gecorrigeerd en teruggebracht worden naar het oorspronkelijke niveau. Door direct onder de betonvloer een krachtig expansiehars te injecteren worden verzakte vloeren weer omhoog ‘gelift’. De volumevergroting van het expansiehars drukt de verzakte vloer van onder af weer terug naar de oorspronkelijke positie.

Toepassingsgebieden
De Uretek FloorLift® injectiemethode is speciaal ontwikkeld voor het verhelpen van verzakkingen van:

Uretek POWERPILE® om grondlagen te verstevigen

Funderingsherstel op klei- en veengrond – Uretek PowerPile® Speciaal voor het stabiliseren verzakte en instabiele funderingen op slappe klei- en veenlagen heeft URETEK de PowerPile® methode ontwikkeld. Deze gepatenteerde injectietechniek maakt het mogelijk om grondlagen – die normaal gesproken niet geschikt zijn om met grondinjectietechnieken te behandelen – te verstevigen. Alleen de hoek en het geveldeel waar de verzakking plaatsvindt hoeft behandeld te worden. Tijdens de uitvoering van de herstelwerkzaamheden is de overlast beperkt en kunnen woningen gewoon in gebruik blijven. De werkzaamheden worden doorgaans aan de buitenzijde van het pand uitgevoerd. Vloeren hoeven niet te worden verwijderd en hak- of breekwerkzaamheden zijn bij deze herstelmethode niet nodig. Het funderingsherstel neemt daardoor slechts één of enkele dagen in beslag, zonder grote overlast.

De maximale werkdiepte van de URETEK PowerPile® methode is 8 meter.
URETEK PowerPile® is niet geschikt voor onderheide gebouwen

Vloat | Drijvende woonwijk op pontons

Toekomstbestendige en innovatieve circulaire drijvende woonconcepten

“Het idee is om gebruik te maken van bestaande objecten. Die pontons zijn gewoon op de markt verkrijgbaar. Wij geven ze een andere bestemming voor woningbouw”, zegt Zwart.

Circulair ontwerpen met verhoogde vloeren

Slanke holle (dus lichte en flexibele) verhoogde vloeren

De vloer is belangrijk in een gebouw. Waarom zouden we niet kiezen voor modulaire vloeren opgebouwd met stalen profielen die gaten hebben waar de leidingen op alle manieren doorheen kunnen lopen? De voordelen:

Flexibel wegwerken van leidingen (inclusief afvoeren, leidingen voor warmte/koeling, elektra) waar je makkelijk bij kunt
geen airco’s meer nodig
Ventilatie en afzuiging kan via holle wanden eenvoudig naar beneden
De constructie is goedkoper (handiger in onderhoud) en flexibel voor nieuwe indelingen
Een opengewerkt stalen vloer neemt geringe ruimte in beslag, de logistiek is relatief eenvoudig
Prefab waardoor onderdelen ter plekke alleen nog te worden geassembleerd, wat de bouwsnelheid en de geluidsoverlast ten goede komt
Gebouwen kunnen door de verhoogde mate van flexibiliteit meer dan 200 jaar mee

Van der Zanden: “De meeste utiliteitsgebouwen hebben leidingen in het plafond weggewerkt. Logischer is om de leidingen in de vloer te leggen en alleen leidingen voor verlichting in de plafonds weg te werken. Het is goedkoper en handiger.”

Link naar volledig rapport en naslagwerken

Funderen | alternatieven voor heipalen

Funderen met omgekeerde emmers voor windmolens op zee

De ondergrond is bepalend voor funderingstype

De ondergrond bepaalt het type fundering dat je kiest. Er zit verschil in zand- en kleigrond. Zand is korrelig en glijdt eenvoudig tussen je vingers door wanneer je dit oppakt. Kleigrond daarentegen is compacter.

Het belangrijkste verschil tussen een klei- of zandgrond voor een fundering maken zit in de capaciteit om het water vast te houden.

Klei heeft de eigenschap om water goed vast te houden, maar verliest daardoor zijn sterkte en stijfheid.
Zand daarentegen heeft deze eigenschap niet en wordt juist sterker als het in aanraking komt met water.

Wanneer een ondergrond water vasthoudt, is deze niet geschikt voor een fundering. Met andere woorden, je moet altijd funderen op een zandlaag. Hiermee voorkom je dat de fundering doorzakt tijdens vochttoetreding in de bodem.

Deze toetreding kan bijvoorbeeld ontstaan bij een hevige regenval of wanneer het grondwaterpeil stijgt.

Funderen met Schuimbeton

Schuimbeton is een lichtgewicht bouwmateriaal dat bestaat uit cement en schuim. Het wordt gebruikt bij de constructie van funderingen, muren en andere constructies.

Stalen schroefpalen

Prefab stalen funderingsschroeven, ook gekend als schroefpalen zonder beton, zijn een eenvoudig doch uitermate doeltreffend alternatief voor de typische betonfunderingen.

zorgwoningen op schuimbeton in Rhoon

Metselen

Vroeger maakte men een sleuf tot op de vaste ondergrond en begon hier te metselen met bakstenen of nog beter met natuurstenen en kalkmortel.

Strokenfundering

De strokenfundering heeft zijn naam te danken aan het feit dat er onder elke dragende wand/muur van bijvoorbeeld de garage of serre-uitbouw omringende betonnen stroken zijn geplaatst.

Strokenfundering wordt veel toegepast bij de bouw van een serre, garage of groot tuinhuis

Putten Fundering

Ligt de draagkrachtige grondlaag iets dieper dan bij zandgrond, dan is fundering op putten soms nog een mogelijkheid. De draagkrachtige laag moet daarvoor tussen de vier en acht meter diep liggen, anders lukt het niet.

Er worden twee pijlers gemaakt van beton. Deze bestaan uit losse betonnen ringen die een voor een in de grond wegzakken door de grond binnenin weg te graven.
Boven op de twee pijlers komt de funderingsbalk te liggen.
Het voordeel hiervan is dat er niet geheid hoeft te worden, maar het lukt helaas niet altijd even goed.

Fundering op houten palen

Er zijn twee varianten op de houten paalfundering: de Amsterdamse en de Rotterdamse. Deze benaming wil niet zeggen dat dit type fundering enkel in deze steden voorkomt. In Rotterdam staan ook woningen met een Amsterdams funderingstype en in bijvoorbeeld Gouda kan een Rotterdamse paalfundering voorkomen.

Bij de Amsterdamse fundering zit op de houten palen een horizontaal houten balk (ook wel kesp genoemd) met daarboven het langshout.
Bij een Rotterdamse paalfundering is er alleen het langshout. Daarboven komt dan een betonbalk waarop de dragende muur staat of gelijk de dragende muur.
Houten paalfunderingen werden vooral gebruikt in de bouwperiode tot 1970.

Tempex fundering

Een tempex fundering, of EPS-fundering, is een lichtgewicht alternatief voor een betonnen fundering. Tempex is naast licht in gewicht ook een goed isolerend materiaal. Het bestaat uit kleine, aan elkaar gelijmde bolletjes. Voor een tempex fundering maken onze specialisten de tempex platen ter plekke op maat. Vervolgens leggen zij ze op de goede plek.

Fundering van windmolens op zee met omgekeerde emmers

Deze stalen emmers – suction buckets – worden omgekeerd op de zeebodem geplaatst. Een pomp zuigt vervolgens het water weg uit de emmer, er ontstaat een drukverschil met het omringende water waardoor de emmer zichzelf vastzuigt in de zandbodem.

Door het gewicht van de stalen kolom boven op de emmer zakt hij diep genoeg weg om stevig te staan.
Er komt geen gehei aan te pas
En de suction bucket is aan het einde van zijn leven makkelijk en volledig weg te halen en te hergebruiken

Vloat | Drijvende woonwijk op pontons

Toekomstbestendige en innovatieve circulaire drijvende woonconcepten

“Het idee is om gebruik te maken van bestaande objecten. Die pontons zijn gewoon op de markt verkrijgbaar. Wij geven ze een andere bestemming voor woningbouw”, zegt Zwart.

Haverleij Den Bosch | Veilig wonen in de uiterwaarden

In Haverleij is de natuur de baas. Van de 225 hectare is slechts 10% bebouwd. In een groot landgoed ten noordwesten van ’s-Hertogenbosch liggen straks 9 kastelen en het Slot Haverleij, allen ontworpen door internationaal gerenommeerde architecten. Naast bos en parkgebied zijn er ook waterpartijen, een wetlands-natuurgebied en een 18 holes golfbaan. ’s Avonds trekken de Haverleijers zich terug achter hun kasteelmuren waar het goed vertoeven is: schoonheid, natuur en gezelligheid van de buurt dragen bij aan de tevredenheid van de kasteelbewoners.

Wonen in de Delta

Op Haverleij staan op dit moment al 7 bijzondere kastelen én het vestingstadje Slot Haverleij. In dat slot zijn zo’n 300 woningen en 160 appartementen gerealiseerd. Van de totaal 9 kastelen zijn op dit moment nog 2 kastelen in ontwikkeling: Heesterburgh en Oeverhuijze. Deze bieden ruimte aan ca. 70 woningen per kasteel.

Bouwen in diepe polders

Bouw op een TERP

Door terpen te bouwen van baggerspecie sla je twee vliegen in één klap: bagger als ophoog-materiaal. Er zijn verschillende mogelijkheden.

Je kunt bijvoorbeeld een TERP bouwen van baggerspecie. Rijkswaterstaat heeft daar een technisch schetsontwerp voor uitgebracht:

Deltares heeft eerder een prijsvraag uitgeschreven. De verschillende mogelijkheden VIND JE HIER
Rijkswaterstaat heeft een rapport uitgebracht.
Zoek op: Groene Terpen van Baggerspecie
Yumpee gaat nog een stap verder met de paper: Groene, Rode, Gele en Blauwe TERPEN van Baggerspecie
Ophogen in diepe polders
Als je in een agrarische polder een deel van het gebied tot bouwlocatie ontwikkelt, wordt dat gebied bij het bouwrijp maken opgehoogd. Daarmee creëer je in feite al een terp van slechts enkele decimeters hoogte. Dat verschil is al voldoende om in het omliggende gebied grote hoeveelheden water te bergen zonder dat de bebouwing onderloopt.

Video Woodinc met toelichting op losmaakbare bouwsystemen

Industriële prefab bouwers

KLIK HIER voor een overzicht met alle doorgerekende woonconcepten van industriële bouwers

Volgens rapport circuolaire bouweconomie 2023
Bouwer	Concept	Type woning	BVO	Milieu-impact (MPG)	Losmaakbaarheid
BAM Wonen	Flow	Eengezins Tussenwoningen	149 m2	0,49 € / m2 BVO / jaar	78%
VDL \| De Meeuw	Together	Appartementen gestapeld	5.929 m2	0,49 € / m2 BVO / jaar	92%
Dura Vermeer	Zangvogel	Eengezins Tussenwoningen	155 m2	0,45 € / m2 BVO / jaar	36%
Draisma Houtbouw	–	Appartementen gestapeld	1.563 m2	0,50 € / m2 BVO / jaar	64%
Ekowood Houses	Coco Wood	Appartementen gestapeld	1.118 m2	0,61 € / m2 BVO / jaar	75%
Van Wijnen	Fijn Wonen 201	Eengezins Tussenwoningen	145 m2	0,36 € / m2 BVO / jaar	81%
Koopmans \| TBI	BeterBASIShuis	Nieuwe Es in Hengelo	156 m2	0,51 € / m2 BVO / jaar	44%
Smart Tiny Loft	Smart Tiny Loft	Appartementen gestapeld	2.189 m2	0,68 € / m2 BVO / jaar	71%
Stout \| Van Herk Groep	Stout Huismerk	Eengezins Tussenwoningen	147 m2	0,67 € / m2 BVO / jaar	59%
The New Makers	UUTHUUSKE	Eengezins Tussenwoningen	49 m2	0,73 € / m2 BVO / jaar	90%
WOODinc	Full WOOD – Belgisch concept met andere BENG meting	Eengezins hoekwoning	143 m2	0,821 € / m2 BVO / jaar	77%
Barli	Barli Base DUO	Eengezins Tussenwoningen	59 m2	0,54 € / m2 BVO / jaar	94%
Bolton	Boltonwoning	Eengezins Tussenwoningen	167 m2	0,39 € / m2 BVO / jaar	43%
Daiwa House Modular Europe	Daiwa House	Appartementen gestapeld	9.118 m2	0,57 € / m2 BVO / jaar	89%
Finch Buildings	Finch Buildings	Appartementen gestapeld	2.246 m2	0,47 € / m2 BVO / jaar	73%
Heddes Bouw & Ontwikkeling	Ursem Modulaire Bouwsystemen	Appartementen gestapeld	4.225 m2	0,80 € / m2 BVO / jaar	86%
Heembouw	Slimm-woning	Eengezins Tussenwoningen	78 m2	0,49 € / m2 BVO / jaar	88%
Tala	Nerf	Eengezins hoekwoning	75 m2	0,52 € / m2 BVO / jaar	85%
VDM Woningen	VDM MONDO	Eengezinswoning halfvrijstaand	180 m2	0,39 € / m2 BVO / jaar	71%
Janssen de Jong Bouw	ModuFair	Eengezins Tussenwoningen	130 m2	0,39 € / m2 BVO / jaar	60%

KOER | flexibel indeelbare draagstructuur uit beton en hout

KOER is ontworpen vanuit de gedachte om energiegebruik en materiaalgebruik te beperken, maar daarbij geen concessies te doen ten aanzien van het comfort en de gezondheid van bewoners. Zo heeft KOER een flexibel indeelbare draagstructuur uit beton en hout, dat toekomstige aanpassingen eenvoudig maakt.

Villa Residu in Rotterdam wordt – zoals de naam al impliceert – compleet gebouwd met hergebruikte materialen: 100% circulair. De afweging tussen deze harde en zachte aspecten als comfort, gezondheid, groen en biodiversiteit is op alle schaalniveaus zorgvuldig gemaakt. KOER brengt de verdwenen biotoop uit de tijd dat de plek nog een rangeerterrein was terug op haar daken, biedt in de binnentuin een stukje stadsnatuur en bevat een speciaal ontworpen element dat faciliteert in nestvoorzieningen voor allerlei dieren.

Circulaire innovaties

Pontiflex modulaire fietsbrug
Pontiflex heeft een snel op te bouwen, onderhoudsvriendelijke, lichtgewicht, duurzame en ijzersterke fietsbrug ontwikkeld. Deze wordt modulair (patent!) opgebouwd uit duurzaam materiaal als biocomposiet of hergebruikt plastic. De eerste opdracht is binnen. Nu zoeken ze partners om bedrijf en product verder te ontwikkelen.
Slanker en lichter bouwen met E-Board prefab elementen
Vandersanden ontwikkelde al 10 jaar geleden het gevelisolatiesysteem E-Board. Zonder spouwisolatie toe te passen kun je met het systeem meer dan de noodzakelijke isolatie-eisen halen. We brengen de isolatie met lijm aan op de buitenschil, daarna worden de panelen vastgeschroefd. De volgende stap is het lijmen van de keramische steenstrippen in de uitsparingen van de plaat en het afvoegen.
Mineraal voor circulair beton
Uit sloopbeton of restbeton maakt Circulair Mineraal grondstoffen voor de productie van nieuwbeton. In de CM-crusher wordt de oppervlakte van het zand en het grind van het beton schoon geschuurd. Hierbij verpoedert de cementsteen. De cementsteenpoeder, het zand en het grind worden gescheiden en in de gewenste korrelmaat aan de betonindustrie geleverd. De cementsteenpoeder blijkt een kalksteenachtige vulstof te zijn. Het zand en het grind hebben vrijwel dezelfde eigenschappen als voor toepassing. Door bewerking met de CM-crusher wordt dus het sloop- en restbeton voor 100% omgezet in nieuwe grondstoffen voor de betonindustrie. Hierdoor is beton onderdeel van de circulaire economie.
NGCM
NGCM verbetert beton op 100% milieu- en arbovriendelijke wijze. Het gaat daardoor 2x langer mee en heeft veel minder onderhoud nodig (denk aan schoonhouden kunstwerken). De producten zijn gemaakt op basis van plantaardige, hernieuwbare materie en onschadelijk voor mens en natuur. Gebruik Delft Green om vroegtijdig problemen te voorkomen, Ice Shield om poreuze rijoppervlakken te herstellen en Concrete Crack Seal om scheurvorming in beton eenvoudig te repareren.
Betonbewapening met kunststofvezels
Scholz Benelux reduceert de CO2 footprint voor de wapening van beton gebruik te maken van constructieve kunststofvezels van Convez. De vezels beschikken over een LCA/MRPI en met berekeningen conform Eurocode 2 wordt onderbouwd welke dosering noodzakelijk is. Kunststofvezels als het kan, staal als het moet. Link naar presentatie
Materialenpaspoort van Madaster
Madaster is een platform dat gebruikers in staat stelt materialenpaspoorten te genereren van hun gebouw of infra-object. Met een materialenpaspoort zijn alle materialen geregistreerd, gaan deze niet meer verloren en kunnen hierdoor aan het einde van de cyclus hoogwaardig worden hergebruikt. Ook geeft Madaster inzicht in circulaire prestaties van het gebouw en de financiële waarde van de materialen.
Circulaire bakstenen
New Horizon Urban Mining verwerkt reststromen uit de bouw - denk aan bakstenen, dakpannen, sanitair etc. - tot circulaire bakstenen. De stenen voldoen aan alle daarvoor geldende criteria en zijn niet duurder dan nieuwe bakstenen.
Isolatie van oude spijkerbroeken
Métisse isolatie bestaat voor 90% uit gerecyclede katoenvezels. Oude kleding die verkregen wordt door inzameling en niet meer te gebruiken is als kleding wordt vervezelt en verwerkt tot een hoogwaardig isolatieproduct. De akoestische eigenschappen zijn dan ook zo goed dat Métisse isolatie uitermate geschikt is om geluidsoverlast drastisch te reduceren en nagalm te verminderen. Het materiaal is zonder irritatie te verwerken (jeukt niet), vormvast, flexibel en sterk.

Circulair, energieneutraal, zelfvoorzienend afvalbrengstation midden in een woonwijk

Een milieustation in Den Haag is een perfect voorbeeld van circulair bouwen. Naast het ontwerp en de locatie van het afvalbrengstation zijn ook de gebruikte materialen bijzonder. Het gebouw is gebouwd van hergebruikte materialen.

De gevels die geluidswerend moeten zijn. Daarom is deze achter de contourplaten van de restanten van de uitgestanste grills van DAF Trucks afgedicht met hergebruikte sandwichpanelen.
De gebruikte glasstroken zijn afkomstig uit gesloopte gebouwen.
Op het dak liggen zonnepanelen die ervoor zorgen dat het gebouw energieneutraal is.
Daarnaast wordt regenwater opgevangen en hergebruikt, onder andere om de verhardingen in het afvalbrengstation schoon te maken.

De grafische vormen van de gevelpanelen zorgen voor een interessant beeld en zijn gemaakt van metalen panelen waar onderdelen van DAF Trucks uitgehaald zijn. Ook de locatie van het afvalbrengstation is interessant: midden in de wijk Transvaal.

Passief Huis – Apeldoorn

Het team van bedrijven waaronderMTB Architecten en Bartels Ingenieursbureau heeft een zeer energiezuinig Passiefhuis ontworpen. Meest opvallend aan dit ontwerp zijn de toepassing van lokale materialen, traditionele methoden voor beheersing van het binnenklimaat en moderne maar eenvoudige technieken voor energiebesparing.[/caption]

Houtskeletbouw
wol als isolatiemateriaal
geïsoleerde houten kozijnen met 3-dubbel glas
Door zonnecollectoren en PV-panelen levert deze woning meer energie dan er verbruikt wordt.
Bijzonder zijn de slaapkamers die apart van de rest van de woning op lagere temperatuur gehouden kunnen worden.

KLIK HIER voor meer informatie

Hybride duurzaamheid | Langeveldgebouw | Erasmus Rotterdam

Ontworpen door Paul de Ruiter Architects

Het Erasmusgebouw is zelfvoorzienend met energie

Het Langeveldgebouw van de Erasmus Universiteit in Rotterdam is op het eerste gezicht een generiek onderwijsgebouw. Toch is het een schoolvoorbeeld van hybride duurzaamheid.

Vanwege het hoge percentage hergebruikte materialen
En vooral door een lowtech-installatiesysteem dat het onderwijsgebouw op wind- en zonnekracht ventileert.

Zonneschoorsteen

85% besparing op energieverbruik
Geen installaties op het dak dus meer ruimte voor panelen

KLIK HIER om alles te lezen over de renovatie met jungle status in Rotterdam.

KLIK HIER om meer te lezen over energieoplossingen in de Toolkit

CO2-negatieve gevelstenen

Baksteenfabrikant Vandersanden brengt de allereerste CO2-negatieve gevelsteen op de markt onder de naam Pirrouet®. Eén ton van deze gevelstenen neemt maar liefst 60 kg CO2 op bij het uitharden.

Wat de steen uniek maakt, is dat hij niet wordt gebakken, maar uithardt met behulp van CO2 uit andere fabrieken.
Tijdens het carbonatatieproces reageert die CO2 met calcium-houdende materialen, waardoor carbonaten ontstaan.
Deze permanente binding zorgt voor een harde kalksteenachtige steen die voldoet aan de Europese norm voor keramische gevelstenen.
De steen bestaat slechts voor 20 procent uit primaire grondstoffen
De steen is beschikbaar in negen kleuren

Glasschuim

Glasschuim is een licht en sterk materiaal met thermisch en akoestisch isolerende eigenschappen. Het neemt nauwelijks water op en is niet vochtgevoelig, terwijl een laag glasschuim goed waterdoorlatend is.

Voor het maken van glasschuim wordt gerecycled glas tot poeder vermalen en vermengd met een opschuimmiddel. In een laagdikte van 10 tot 15 mm gaat het over een lopende band door een oven. Bij een temperatuur van 800 tot 900 °C schuimt het poeder op tot een laag van ongeveer 80 mm dik. Buiten de oven knapt deze laag door de thermoshock van de buitenlucht in brokken uiteen. Die brokken noemen we glasschuim. Glasschuim is er in verschillende korrelgroottes.

Glasschuim is toepasbaar als:

lichte fundering van wegen en kunstwerken
koudebrugvrije woningfunderingen op staal
ophoog- en drainagelaag in daktuinen
drainagelaag in erfverhardingen
toeslag voor beton met laag gewicht en hoge isolatiewaarde

SMARTCirculair Toolkit – Circulair ontwerpen en bouwen

De anhydriet vloer is niet geschikt voor vochtige ruimtes

Wat is het verschil tussen een cement dekvloer en anhydriet?

Een anhydriet dekvloer is gips houdend, meestal wittig en fijner van structuur, dat snel hard wordt.
Net als bij schuimbeton wordt de vloer via slangen in vloeibare vorm in één keer op het vloeroppervlak aangebracht.
Omdat een anhydrietvloer bestaat uit gips, zand en water heeft de vloer een grote buig- en treksterkte.
Per centimeter anhydriet duurt het, onder goede omstandigheden, 2 weken voordat het droog is.
Een cement dekvloer is een afwerkvloer die samengesteld uit cement en zand.
Een cement dekvloer is 5 tot 7 centimeter dik en per centimeter duurt het, onder goede omstandigheden, een week per centimeter om te laten drogen.

SMARTCirculair Toolkit – Circulair ontwerpen en bouwen