SMARTCirculair Toolkit – Biobased Bouwmaterialen
Bart Sieben, programmamanager Biosintrum in Ooststellingwerf: “Gewoon doen, dat trekt innovaties aan.”
In deze toolkit Biobased Bouwen vind je o.m. hout, hennepbeton, stro, Fugiblokken, Bamboe, Zeewier, Biobased isolatiematerialen, Kalkhennep en nog veel meer.
In de ontwerpen van de bouwopdrachten willen we de CO2-voetafdruk van de materialen zoveel mogelijk beperken. Daarom kiezen we zoveel mogelijk natuurlijke materialen en materialen die hergebruikt worden of kunnen worden.
Van landbouw naar bouwland. Van boer naar bouw. Van wortels naar wonen …
Het telen en gebruiken van biobased bouwmaterialen biedt een oplossingsrichting voor zowel de landbouwtransitie, de grondstoffentransitie als de klimaat- en energietransitie.
Biobased Bouwen en Gezondheid
Lees het hele artikel hier
Modulinn: verplaatsbare houten modules van permanente kwaliteit en mét een prachtige uitstraling. Dit is basisschool Klein Amsterdam
Meer hout, meer gezondheid?
Hout speelt op diverse vlakken een rol als het gaat om gezondheid, zo geven tal van studies aan. De eigenschappen van hout bevorderen het algemeen welbevinden, de genezing, de leerprestaties en de werkproductiviteit.
Daarnaast heeft hout een positieve invloed op het zenuwstelsel, de gevoelstemperatuur, hartslagfrequentie, zorgt hout voor minder stress en een beter humeur. En … niet onbelangrijk: Hout vergroot de concentratie, creativiteit, verlaagt het ziekteverzuim en de agressie.
Biobased Bouwmaterialen
Hout
- FSC hout
- balken
- planken
- platen
Diverse Biobased bouwmaterialen
- Rijstvlies
- Resysta vlonders zijn gemaakt is van 60% rijstvlies, 22% zout en 18% minerale olie
- Hennep
Hennep, vlas en stro zijn mooie, alternatieve grondstoffen. In Ecodorp Boekel zijn in 2020 36 woningen gebouwd met kalkhennep als bouwmateriaal – 90% hennep en 10% kalk – voor wanden, vloeren en daken; de sterke hennepvezels uit de houtachtige stam zijn in staat het karakter van hout, beton, plastic, steen en isolatie te imiteren. Wanneer de kalkhennep uithardt, wordt ook CO2 opgenomen en blijft het materiaal ademen, waardoor het een vochtregulerende werking heeft. Link naar Isohemp- Straw Blocks Systems, prefab worden strobalen geperst tot legoachtige maat- en vormvaste stroblokken in vrijwel elke gewenste vorm
- Composiet
Eerste beweegbare fietsbrug van biocomposiet komt in Friesland. Nieuwe ontwikkelingen: De TU/e in Eindhoven leidt het project ‘Smart Circular Bridge’ om 3 stadsbruggen te bouwen van een biocomposietmateriaal dat bestaat uit vlas en een speciale biohars. Dit materiaal is licht en zeer stabiel, met eigenschappen vergelijkbaar met aluminium of licht staal. De eerste stadsbrug is inmiddels geplaatst in Almere.Eerste beweegbare fietsbrug van biocomposiet komt in Friesland
- Miscanthus (Olifantsgras)
Miscanthus is een snelgroeiende vaste plant die drie tot vier meter hoog kan worden. Miscanthus wordt ook wel carbon grass genoemd omdat het heel veel CO2 opneemt. Bovendien zorgt elke oogst voor een enorme reductie van grondwatervervuiling door de hoge opname. En het gewas is zo sterk dat het als bouwmateriaal bijzonder goed toepasbaar is.Miscanthus oftewel ‘olifantsgras’ is bijna overal goed voor:
– Het bevordert biodiversiteit en opbouw van een hummuslaag
– Je kunt het vrij eenvoudig inblazen als isolatiemateriaal
– Tot wel 20 tot 25 jaar oogsten (2 tot 3 oogsten per jaar) zonder nieuwe aanplant
– Weinig bewerking nodig: oogsten, hakselen, inblazen
– Na aanplant vereist het weinig tot geen onderhoud
– Lokaal gegroeide isolatie met weinig transport
– Het kan tot 4x meer CO2 opnemen dan bos
– Het groeit op alle bodemsoorten
– Als isolatie houdt het lang hitte buiten
– Het groeit ook op veenweide gronden
– Het geeft de boer een vast inkomen
– Het heeft niet veel water nodig
Lees meer
Acroniq verwerkt miscanthus in buitentrappen en als troittoir band
Coen Verboom, Dijkstra Draisma laat de isolatieplaat zien die gemaakt is van Lisdodde
Lisdodde
De lisdodde (sigarenplant) past in de transitie naar een biobased bouweconomie. Van nature heeft lisdodde een isolerende werking. De steel bestaat uit veel kleine kamertjes met stilstaande lucht.
De structuur van de plant en het pluizige sigarengedeelte is geschikt voor het gebruik als isolatiemateriaal.
- Lisdodde is een perfecte CO2 slurper
- Lisdodde is aantrekkelijk voor vogels en andere dieren
- Daarnaast kan oude lisdodde weer gebruikt worden als grondstof voor het groeien van nieuwe lisdodde
Dakisolatiemateriaal van Schimmels
De startup FC-i (First Circular insulation) maakt dakisolatiemateriaal van 100 procent natuurlijke grondstoffen. Hiervoor koloniseren speciaal gekweekte schimmels een mengsel van gras, riet en houtsnippers. Een uitstekend alternatief voor PUR of Steenwol.
- Het bindmiddel dat het mengsel van gras, riet en houtsnippers tot een stevig composiet maakt, is ‘bioslurry’ – een vloeistof van mycelium. Nadat deze slurry door de overige ingrediënten heen is geroerd, gaat het mengsel in een mal naar de ‘klimaatkamer’. Hier wordt de temperatuur tussen de 18 en 24 graden Celsius gehouden.
- Het resultaat is een volledig biologische en herbruikbare dakisolatieplaat van 60 bij 120 bij 12 centimeter, met een warmtegeleidingcoëfficiënt van ongeveer 0,04 W/mK (watt per meter Kelvin)
- De Pilot start in het najaar 2024. In 2026 moet er 1,2 miljoen vierkante meter dakplaten per jaar gemaakt gaan worden
Hout mycelium composiet
Onderzoekers aan de Universiteit van Kassel (Duitsland) ontwikkelden een methode om een hout mycelium composiet constructiemateriaal te maken voor CO2-neutrale, circulaire interieur-inrichtingen voor kantoorruimtes.
Mycelium is het wortelstelsel van paddenstoelen. Het kan in vrijwel elke vorm worden gekweekt en heeft vergelijkbare eigenschappen als polystyreen, maar is biologisch afbreekbaar.
Niet-versterkte materialen op basis van mycelium hebben een lage draagkracht.
De onderzoekers ontwikkelden een geautomatiseerd lijmloos proces om efficiënt 3D-roosterstructuren te maken van esdoornhout. Dit hout dient als versteviging en als mal waarop het mycelium kan groeien. Het hout zorgt voor de draagkracht van het composiet.
De keuze van de linteel gebeurt dus als volgt: lengte van opening + (2 x 20 cm of 30 cm) = minimale
lengte van de HennepBeton/linteel.
HennepBeton voor raam/deurkozijnen
Strotec prefab met stro
Lucht dicht – damp open prefab afgewerkt met leem van Strotec zorgen voor veel vrijheid in het ontwerp, lage bouwkosten, weinig installatie nodig en een gezond binnenklimaat
Strotec heeft machines ontwikkeld die hoogwaardige dragende prefab stro-elementen fabriceren die te vergelijken zijn met houtskeletbouw met een vulling van stro. LegoWise en in alle maatvoeringen: ecologisch, energieneutraal, gezond en comfortabel!
Prefab stro-elementen uit Frankrijk
Dit is echt nog wat je noemt ‘van Plant tot Pand’!
KLIK HIER om stap voor stap van strobalen naar een complete woning te gaan.
Specs
- 1e eigentijdse houten Strohuis gebouwd in Frankrijk
- houten frameconstructie + strobalenisolatie (vloer + muren + dak)
- funderingen op betonnen schroefpalen
Op zoek naar biobased plaatmaterialen?
17 bedrijven kunnen plaatmateriaal leveren van minimaal TRL niveau 5. Dat betekent dat ze de laboratoriumfase achter zich hebben gelaten en in pilots en/of projecten zijn toegepast. Een aantal van de partijen draaien op dit moment al grotere producties van meer dan 10.000 m2 per jaar. Dat gaat om Holland Composites, Ecor, Unilin, LJ Solutions en BioPanel.
Toepassingsgebieden
De meeste producten kennen meerdere toepassingen. Onderstaande matrix geeft inzicht in de toepassingsgebieden die de leveranciers zelf geschikt achten voor hun product.
LEES HIER het hele onderzoek over biobased plaatmaterialen.
Sandwichpanelen met vezelgewassen en gepofte maïskorrels
EcoHab (van Smarter Habitat) heeft biobased sandwichpanelen ontwikkeld die bestaan uit twee basiscomponenten: natuurvezellaminaten als toplaag en een kernmateriaal van gepofte maïskorrels.
Afhankelijk van de toepassing kunnen de panelen in een grote verscheidenheid aan afmetingen en diktes worden vervaardigd.
- Natuurvezellaminaten bestaan uit hennep, vlas, sisal of andere langvezelige landbouwproducten
- Ze worden verwerkt tot vliesvilt en onder hoge druk met hars geperst
Catalogussen Biobased Bouwmaterialen met CO2 data
Nov 2024 | Zojuist uitgebracht!
Honderden verschillende bouwmaterialen voor interieur en exterieur.
The Catalogs bieden een visueel toegankelijke manier om gegevens over CO2 in bouwmaterialen terug te vinden. Het zijn gevalideerde data voor direct gebruik.
Bouwen met Hout
Palowna Boom | Super CO2 Slurper
Anna Paulowna Hout
Sterk en flexibel als bamboe
Misschien heb je al een keer gehoord van Paulownia hout? Deze boom is een geweldige CO2 absorbeerder omdat hij super snel groeit waardoor er al na tien jaar hout geoogst kan worden.
Super CO2 slurper
De Anna Paulownaboom bereikt in tien jaar tijd een lengte van 12 meter en een doorsnede van 45 tot 60 centimeter. De paulownia boom neemt per hectare jaarlijks zo’n 55 ton CO2 op. Dit komt vooral door de grote bladeren die een diameter kunnen bereiken van 0,80 meter.
Nog meer voordelen
- Paulownia hout brandt pas bij 450 graden Celsius
- Door de open celstructuur heeft het een hoge isolerende waarde van 0,09 Cw heeft.
- Je kunt meerdere keren oogsten van dezelfde boom omdat hij na de kap opnieuw aangroeit aan de buitenkant van de stomp. Daar komen sapstromen opnieuw op gang.’ Dit wil zeggen dat er vanuit één plant zo’n tien keer geoogst kan worden, goed voor jaren teelt zonder herplanting.
HOUTEN BALKEN, PLANKEN, VLOERPLATEN, GEVELPLATEN
Houtbouw | Kies je voor CLT of voor HSB?
- HSB (HoutSkeletBouw)
Het principe is simpel: je zet een skelet of ‘frame’ neer van houten kolommen en liggers die het gebouw constructief dragen. Vervolgens ga je dat aankleden met wanden en vloeren naar keuze. In moderne houtbouw zoals wij dat toepassen bestaan de wanden uit lagen houten plaatwerk, natuurlijk isolatiemateriaal en houten of bio-composiet afwerking. - CLT staat voor Cross-Laminated Timber oftewel kruislaaghout
Deze massieve houten platen bestaan uit verschillende lagen hout die kruislings op elkaar gelijmd zijn, precies zoals de naam aangeeft. Doordat de houtvezels gekruist liggen heeft het materiaal een hogere sterkte, stabiliteit en stijfheid in alle richtingen, vergelijkbaar met gewapend beton. Door deze eigenschappen zijn wanden en vloeren van CLT sterk genoeg om het gewicht van het gebouw te dragen en kunnen ze dus ook meteen de constructie van het gebouw vormen.
Welke houtbouw methode moet je kiezen? Klik hier
CLT aandachtspunten
- De optimale overspanning met CLT gaat tot 5 meter
- Leidingen kunnen in de constructie en tussenruimten worden geïntegreerd
- Hout heeft restwaarde en CLT prefab-modules zijn opnieuw te gebruiken, dus kijk naar de total cost of ownership. Dan is hout concurrerend
- Een nadeel is het monteren bij regen en/of storm, maar een beetje water tijdens de bouw is niet erg
- De akoestiek vergt veel aandacht, maar is oplosbaar
- Dat geldt ook voor de binnentemperatuur die meer fluctueert. Dit is ook oplosbaar
- Voorkom behandeling met giftige materialen. Dat scheelt niet alleen lijm, maar ook arbeidstijd. En na sloop houd je dan een puurder restproduct over
- Met houtbouw werk je sneller, lichter en dus geluidsarmer dan bij traditionele bouw. Dat is vooral belangrijk in binnenstedelijke gebieden. Doordat je verder met prefab preciezer kunt werken, heeft hout ook echt een streepje voor en dan mag het ook iets meer kosten
- Met houtbouw kun je werken met een veel hogere nauwkeurigheid dan normaal. Hier met een tolerantie van 2 à 3 millimeter in plaats van 2 centimeter
Kiezen voor Hout
KLIK HIER voor de veelgestelde vragen
Isolatiematerialen
Funderen met schelpen
Schelpen worden al eeuwen toegepast als bodemisolatie onder woningen. Het is misschien wel een van de oudste vormen van isoleren. Op een kletsnatte bodem kan je perfect schelpen leggen. De onderste 10 cm zullen dan wellicht nog vochtig blijven, maar de schelpen hierboven blijven volledig droog door het drainerende effect. Het is pas vanaf deze hoogte dat een isolerende werking wordt geteld.
- Schelpen houden door de natuurlijke werking net zoals andere isolatiematerialen vochtige lucht tegen.
- Voor een optimale isolatie met Rc-waarde 2,5 is een laag van 25 tot 30 centimeter schelpen nodig.
- LEES MEER
Isolatie Toolkit
KLIK OOK EVEN HIER voor een overzicht van Ecologische Isolatiematerialen op volgorde van faseverschuiving. Met stip op 1: Stro Inblaasisolatie!
Meer Biobased Bouwmaterialen
Zeewier platen van BlueBlocks
BlueBlocks ontwikkelde SeaWood, een vezelplaat die onder andere toepasbaar is als binnenwand, interieurplaat, akoestische plaat of voorzetwand.
Lees HIER het interview met Marjanne Cuypers, onderzoeker en bio-designer, en oprichter van BlueBlocks, ontwikkelaar van bio-based materialen en producten over Zeewier: ‘Zeewier zet CO2 om in zuurstof, neemt stikstof op en heeft geen extra meststoffen nodig om te groeien. Daarmee draagt bouwmateriaal van zeewier bij aan verschillende SDG Doelen.’
Mycelium bouwblokken
Zwammen en schimmels zijn gebruikt om deze lichtgewicht mycelium bouwblokken te fabriceren. Co2 absorberend en natuurlijk afbreekbaar. Bovendien is het een geweldige akoestische isolatie.
Hergebruik van kozijnen – kansen voor circulair meranti en merbau
Meranti en Merbau (uit de jaren negentig en tweeduizend) kozijnen kunnen prima worden hergebruikt. Ook met het FSC label. ‘Gesloopte’ kozijnen hebben grote lengtes en weinig vervuiling in de vorm van spijkers of schroeven. Hier loont het zich om de lak en de kit eraf te halen en al het ijzer te verwijderen. Met dat schone hout kan iedere timmerfabriek vervolgens weer vingerlassen en lamineren.
Demontabel bouwen met klikbare (kozijn)systemen
Er is behoefte aan een systeem waarbij men een pui machinaal in zijn geheel uit de gevel haalt, op de bok zet en dan, na een klein beetje aanpassen, hergebruikt.
- Bij kozijnen moeten nu eerst de glaslatjes eruit gehaald worden, dan het glas eruit en daarna kan het op een bok.
- Aluminium en kunststof kozijnen zijn makkelijk los te schroeven.
- Bij vloersystemen is men al veel verder. Na gebruik kunnen vloerelementen eenvoudig uitgetild en elders hergebruikt worden.
- De pui moet zo ontworpen zijn, dat hij in nieuwbouw in zijn geheel in de gevel kan worden geplaatst.
Wat is geëxpandeerde kurk?
Elke 10 jaar wordt de schors van de kurkeik ‘geschild’. Vervolgens wordt de schors in korrels gebroken en geëxpandeerd door oververhitting met stoom. Tijdens die verhitting komen natuurlijke harsen vrij die de korrels binden, maar ook stoffen (suberine en was) die de geëxpandeerde kurk tegen rot beschermen.
Fungiblokken van graanschillen
The living Hy-Fi in New York is gemaakt van graanschillen
In 2014 heeft architect David Benjamin in New York het gebouw ‘The living Hy-Fi’ gerealiseerd. Het gebouw is helemaal opgetrokken uit fungiblokken van graanschillen. Na montage van de blokken groeiden deze verder aan elkaar vast, om de torens meer stijfheid te geven.
Leem voor interieur afwerking
Tierrafino is de maker van basisleem, bruinleem, leem-beton-look, leemstuc, leempleister, leemverf en nog vele andere leemproducten.
Leem voor muren en plafonds
Leem is het oudste bouwmateriaal dat er is. Afwerken met Leemstuc heeft nog meer voordelen:
- Gezond binnenklimaat
Het binnenklimaat kun je fors verbeteren met leem. Leem is poreus en slaat een teveel aan leefvocht (waterdamp) op en laat dat weer vrij als de lucht (te) droog wordt. Zo houdt leem de luchtvochtigheid constant en dat voelt comfortabel aan. - Leem neemt de warmte en frisheid van de omgeving op waardoor het warm aanvoelt in de winter en koel in de zomer
- 100% natuurlijk materiaal
- Leem verbetert de akoestiek
Leem is van invloed op de akoestiek in een ruimte omdat het poreus is en met een ruwe structuur kan worden afgewerkt. Het gaat dus om twee aspecten : hoe dik is de leemlaag en hoe ruw is het oppervlak. - Leem kan gebruikt worden als afwerking van wandverwarming
- Leem op de buitengevel kan alleen toegepast worden bij vakwerkhuisjes
Leem is er in heel veel kleuren. KLIK HIER voor de link naar Tierrafino
Bamboe
Bamboe wordt in Azië al eeuwen gebruikt als constructiemateriaal. In Noordwest-Europa krijgt het pas de laatste decennia de aandacht. In Nederland wordt ook bamboe geproduceerd.
Rijstvlies gevelprofielen staan bekend om hun hoge bestendigheid, fraaie uiterlijk en lange levensduur. Gemaakt van rijstvlies, steenzout en minerale olie voor binnen en buiten
Anhydrietvloer
Een anyhydrietvloer is een vloeibare dekvloer die bestaat uit gips, zand en water. Hierop legt u vervolgens de door u gekozen vloer. Het kan minder goed tegen vocht en in helling bevestigen is een uitdaging. Maar deze circulaire dekvloer heeft vooral voordelen:
- het bindmiddel is calciumsulfaat
- anhydriet is zeer plastisch en omhult de vloerverwarmingsbuizen uitstekend
- het materiaal heeft zelfverdichtende eigenschappen
- anhydriet is een uitstekende warmtegeleider
- hoge weerstand tegen scheurvorming
- hoge buigtreksterkte
- geschikt voor het aanbrengen van vloerverwarming
Hoe zit het met Bio-Plastic?
Bioplastics zorgen in veel gevallen namelijk voor een forse CO2-reductie ten opzichte van hun fossiele tegenhangers. Een kanttekening is daarbij wel op zijn plaats: de CO2-reductie die met bioplastic te behalen is, varieert enorm. In sommige gevallen leidt het gebruik van bioplastic zelfs helemaal niet tot CO2-reductie.
De CO2-reductie varieert van 0 tot 80%, afhankelijk van het type bioplastic en (met name) de toepassing ervan.
Lees hier alles over de verschillende soorten bioplastic die wel en niet afbreekbaar zijn
CoolBrick Baksteen van Koemest
Start-up Coolbricks ontwikkelt ongebakken baksteen van aarde, koeienmest en landbouwafval die gemetseld worden met hetzelfde materiaal als de steen. Voordelen:
- Geen cement (scheelt heel veel CO2)
- Biologisch afbreekbaar
- CO2-reductie van 90% t.o.v. conventionele bakstenen
- Coolbricks zijn daarnaast 20 procent sterker en 50 procent goedkoper
Gevelpanelen
CirQ Wood
CirQ Wood richt zich volledig op het leveren van hergebruikt hout en productierestanten aan bouw- en handelsbedrijven. We leveren unieke partijen circulair hout voor buitengevels, binnenwanden, plafonds en speciale toepassingen. Voor de bewerkingen maken we zoveel mogelijk gebruik van bewerkingsbedrijven die mens en milieu centraal hebben staan. Met voldoende beschikbare volumes, technische kennis, creatieve oplossingen, positiviteit en betrokken partners maken we samen woning-, utiliteits- en infraprojecten succesvol circulair duurzaam.
Beyond Wood
Beyond Wood is opgericht om laagwaardige reststromen van hout op te waarderen naar hoogwaardige bouw- en plaatmaterialen. In dit proces gaat het hout een natuurlijke, sterke binding aan met de plantenvoedingsstoffen. Zo ontstaat een gevelpaneel dat aan het eind van het gebruik om te zetten is naar plantaardige voedingsstoffen
Riet als gevelbekleding
Bij het biobased materiaal riet denk je misschien automatisch aan het dak. Maar als gevelbekleding kan het net zo goed. Zie rietgedekt pand van het jaar 2021. https://www.derietdekker.nl/
Bamboe gevelbekleding
Bamboo X-treme Gevelbekleding van MOSO bestaat uit massieve bamboeplanken gemaakt van gecomprimeerde en op 200°C thermisch gemodificeerde bamboestrips. Dankzij dit unieke proces behaald het product de hoogste duurzaamheidsklasse conform relevante EU normen, en neemt de stabiliteit en de hardheid sterk toe.
Peppelhout | Panelen voor Binnen en Buiten van Populierenhout
- Voor binnentoepassingen gaat het om wanden, plafonds, dakbeschot en vloeren.
- Voor buitentoepassing leveren we thermisch gemodificeerde populieren gevelplanken in diverse profielen.
- Planken zijn – na windroging – kunstmatig teruggedroogd tot ca 12-14 %.
Thermisch gemodificeerd Finti in grenen of vuren
- Finti hout wordt onder druk verwarmt tot wel 200 graden zonder chemicaliën waardoor het vocht uit het hout gaat en de celstructuur zodanig aangepast wordt dat het beter tegen houtrot en schimmels kan.
- De open celstructuur van het grenen wordt behouden en daarmee blijft de U-waarde erg laag: U > 0,73.
- Daarmee isoleert deze houtsoort aantoonbaar tot wel >58% beter dan tropische houtsoorten.
Leveranciers
- Beyond Wood is bijna zo ver dat er pilots kunnen worden gedaan.
- Verder denk ik aan NPSP (Koploper in BioComposieten), die zijn de productie in Delft aan het opzetten
Zwart Hout
Lijmen en impregneren
Duurzaamheid Groene lijn lijmen, kitten en Pu-Foam
De ‘groene’ lijmen, kitten en een PU-schuim van Bostik zijn voor alle toepassingen in de bouw. Zonder oplosmiddel en met de hoogste emissiecertificeringen. Ze voldoen aan één of meerdere internationale kwaliteits- en milieukeurmerken
Alle 8 producten uit de Premium Aware lijn is de uitdamping van de stoffen minimaal schadelijk.
- De lijm verliest maximaal 2,5% van haar gewicht door uitdamping.
Op de markt zijn oplosmiddelhoudende lijmen verkrijgbaar die na gebruik en uitharding tot wel 45% verdampen. Dat zijn de vluchtige organische stoffen die mogelijk schadelijk zijn voor mens en milieu door inademing of luchtverontreiniging.
Inspiratie
Verduurzamen Schoolgebouwen
Voor studententeams die de opdracht hebben om een schoolgebouw (en de omgeving) toekomstbestendig te maken. De school van de toekomst waarin leerlingen beter presteren en leerkrachten minder stress ervaren én een lager ziekteverzuim hebben. Het gaat vaak om hele kleine dingen waar je naar moet gaan kijken en het is belangrijk om de voor- en nadelen tegen elkaar af te wegen.
De vraag die je vooral voor ogen moet houden in de duurzaamheidsopgave is: wat staat ten dienste van het lerend kind en wat is daar voor nodig? Hiervoor liet Platform31 een rekentool maken, waarbij de fysieke en financiële gegevens van een schoolgebouw bij elkaar worden gezet, zodat kan worden gekeken of het mogelijk is om een bepaalde duurzaamheidsslag door te voeren. Zelf aan de slag met de rekentool? Kijk dan hier.
Kijk ook eens naar het Atlasgebouw op de TU Eindhoven dat het label Breaam outstandiging heeft gekregen.
Biosintrum, voor een klimaatvriendelijk en gezond binnenklimaat
Design Inspiratie
Design Inspiratie- Park 20|20 Hoofddorp is nagenoeg 100% circulair
- Hotel Jakarta in Amsterdam
- Basisschool Het Epos in Rotterdam
- Gare Maritime in Brussel
En volg de ontwikkelingen van de
Leerlijn Circulair Bouwen met Biobased Bouwmaterialen
voor LLO, mbo, hbo, post-doc