Klimaatdoelen | Loopt Nederland op schema?

Hoe zit het met de Nederlandse klimaatdoelen nu alle aandacht naar de Covid pandemie gaat? Hoe ver zijn we en wat adviseren wetenschappers in hun klimaatconvenant van 15 januari 2021?

In 2020 moest de regering 25% minder CO2 uitstoten dan in 1990. Volgens het Planbureau voor de Leefomgeving lag de regering in oktober nog niet op koers, maar werd de Staat wel geholpen door de corona-pandemie. Meer thuis werken betekent immers minder vervoersbewegingen en dus minder CO2-uitstoot.

Klimaatdoelen

De regering moet ook alle volgende jaren minimaal 25% minder uitstoten dan in 1990, dus een eenmalige dip in de uitstoot is niet genoeg.
Het kabinet doet te weinig om ervoor te zorgen dat de uitstoot van broeikasgassen in 2030 met 49 procent is verminderd ten opzichte van 1990. Naar verwachting is de broeikasgasreductie in 2030 34 procent. Dat is fors minder dan de vastgelegde 49 procent.

• De regering heeft daarom een extra pakket maatregelen aangekondigd
• Ook wordt er nog onderhandeld met 1 kolencentrale om te sluiten en moeten de overige centrales kun kolencapaciteit terugschroeven naar 35% van hun maximale vermogen. Eerder was gezegd dat dat 25% zou zijn, maar het Ministerie van EZK gaf aan dat dat niet mogelijk was.

Aangezien de kolencentrales de afgelopen jaren al op 25% van hun capaciteit draaiden (over een jaar bekeken), liet Urgenda een rapport (noodzaak productiebeperking kolencentrales) maken om te bewijzen dat 25% ook mogelijk was. Dat rapport is gestuurd aan het Ministerie van EZK.

Wetenschappers bepleiten meer inzet op klimaat

Vijf Nobelprijswinnaars presenteren op 15 januari 2021 in Groningen een manifest dat is ondertekend door drieduizend wetenschappers uit meer dan honderd landen.

Voorafgaand aan een speciale klimaattop die in Nederland is, roepen ze op het economische herstel na de coronacrisis te richten op het afwenden van een volgende, grotere crisis.

Het gaat om de winnaars van de Nobelprijs voor Economie van 2001 en 2010, de winnaars van de Nobelprijs voor Natuurkunde van 2011 en 2018 en Tawakkol Karman, die in 2011 de Nobelprijs voor de Vrede ontving.

Als we niets doen kost het klimaat in 2040 biljoenen

De economische kosten van natuurrampen door klimaatverandering kunnen in 2040 al zijn opgelopen tot 45 biljoen euro, zo staat in het manifest. Het volledig voorkomen van een “gevaarlijke verstoring van het klimaatsysteem” is volgens de wetenschappers niet langer mogelijk. Naast het zo snel mogelijk terugdringen van de uitstoot van broeikasgassen, moet volgens hen daarom dringend worden geïnvesteerd in het verminderen van de kwetsbaarheid voor klimaatverandering.

“Ik ben diep bezorgd over het aandeel groene investeringen in economische herstelpakketten”
Ban Ki-moon, voorzitter Global Center on Adaptation

Gelijktijdig met het manifest publiceert het in Nederland gevestigde Global Center on Adaptation (GCA) een rapport waarin wordt uiteengezet hoe de economische herstelpakketten die momenteel vorm krijgen een ‘drievoudig dividend’ kunnen hebben. Dit kan volgens de organisatie door gecombineerd in te zetten op:

1. economisch herstel
2. de groei van werkgelegenheid
3. een verkleining van het risico op klimaatverandering

“Ik ben diep bezorgd over het huidige aandeel van groene investeringen in de wereldwijde herstelpakketten”, zegt commissievoorzitter Ban Ki-moon van het GCA. Hoe groen investeringen na de coronacrisis zijn, zal de toekomst van onze planeet voor eeuwen bepalen, aldus de voormalige secretaris-generaal van de Verenigde Naties.

Financiering klimaatadaptatie moet vertienvoudigen

Landen hebben naar schatting inmiddels 11 biljoen euro gereserveerd voor het herstel na de coronacrisis. Voor het klimaat is dat zowel een kans als een risico. Na de recessie van 2009 werd vooral ‘grijs’ geïnvesteerd, waardoor de mondiale CO2-uitstoot versneld toenam.

Maar het economische rendement van duurzame technologie is inmiddels hoger en het herstelgeld kan ook worden gebruikt om het klimaatakkoord van Parijs te financieren. In dat akkoord hebben rijke landen toegezegd armere landen aanvankelijk 82 miljard euro klimaatsteun per jaar te zullen geven. En dat is nodig ook want voor armere landen zijn de klimaatconsequenties enorm en ze hebben het geld niet om de juiste maatregelen te kunnen nemen.

GCA-CEO Patrick Verkooijen: “Daarvan is ongeveer 30 procent bedoeld voor aanpassingen aan de gevolgen van klimaatverandering. Maar binnen tien jaar is al het tienvoudige bedrag nodig. Dat terwijl uit ons rapport blijkt dat de financiering voor adaptatie in het afgelopen jaar voor het eerst is gedaald.

Om een veel grotere geldstroom op gang te helpen, is in het klimaatakkoord van Parijs ook afgesproken de financiële markt te vergroenen met regels die investeringen in duurzame energie moeten stimuleren en die in vervuilende projecten juist moeten ontmoedigen. Die verschuiving is ook belangrijk voor de financiering van klimaatadaptatie.”

Klimaatdoelen en pensioenen

Adaptatie is volgens hem dan ook meer dan een vorm van ontwikkelingshulp. Het gaat wat Verkooijen betreft om het bouwen van klimaatbestendige samenlevingen en daarmee ook het afwenden van grote risico’s voor de wereldeconomie. “Belangrijk is daarom hoe banken en pensioenfondsen klimaatrisico’s gaan meewegen in alle investeringen. Niet de risico’s van gisteren en vandaag, maar de toenemende risico’s naar de toekomst, die nu om andere investeringskeuzes vragen.”

Lees meer

• De Nederlandse klimaatdoelen op een rij
• Hoeveel bomen zijn er nodig voor de zuurstof van 1 mensenleven?
• Is het klimaat straks de grote winnaar van Corona?
• SMARTCirculair Toolkit – Circulair ontwerpen en bouwen