Alles over circulair beton

Circulaire beton en wapening

Bouwen zonder beton is voorlopig not een utopie terwijl de productie van beton is mondiaal een enorme CO2-aanjager is. Beton bestaat uit cement, toeslagmaterialen zoals zand of grind, water en hulpstoffen. Bij het maken van beton leidt vooral cementproductie tot hoge CO2-uitstoot.  Cement is het bindmiddel van beton. En juist daar komen steeds vaker alternatieven voor. Van hoogovenslakken tot het terugwinnen van cement uit beton.

Op deze pagina zijn we lang niet compleet dus doe vooral zelf ook onderzoek. Hieronder vind je alvast wat kansen voor meer circulaire vormen van beton en staal als wapening.

Beton Wapening Alternatieven

1. Miscantus

De wapening van beton is ook een dingetje. Moet dat staal zijn? Ook zo’n CO2-aanjager? Of is Miscantus(Olifantsgras) een sterk buigzaam alternatief? Van oudsher wordt beton versterkt met staal, zodat het buigt in plaats van breekt als er gewicht op komt. Miscanthus werkte ook als wapening waardoor er minder staal nodig is. Het product wordt lichter, makkelijker te plaatsen en dat bespaart kosten en energie. Daarnaast neemt het gras veel CO2 op, dat in het beton wordt opgeslagen.

2. Kunststof vezelversterking

In Overijssel is een rotonde weggelegd waarbij de beton gewapend is met kunststof vezels. De Milieu Kosten Indicator (MKI-waarde) is bij deze toepassing 85% gunstiger, vergeleken met stalen wapening. De CO2-beparing vergeleken met staal is zelfs 95%. Kijkend naar de toekomst zorgt het gebruik van kunststof vezels ook perspectief. Momenteel kunnen we 80 tot 95% van de vezels terugwinnen uit oud beton zodat ze hergebruikt kunnen worden voor nieuw beton.

CIRCULAIR BETON

Miscantus beton kun je printen

Miscantus beton kun je printen

Dat beton een CO2 verslinder is, dat weten we natuurlijk wel. Maar gelukkig zijn er veel ontwikkelingen die de traditionele cement – lijmstof voor beton – vervangen of deels vervangen door CO2 vriendelijke grondstoffen. Zoals natuurlijke vezels, vliegas en bacterien. Op deze pagina gaan we nieuwe ontwikkelingen in de beton bijhouden.

Er is meer …

  1. Dit is een publicatie van Het Betonhuis die ook ingaat op duurzaam circulair beton
  2. Bekijk ook de pagina met gastlessen en masterclasses. Daarin vind je een gastles van de BetonVereniging over de verschillende duurzame betonsoorten

 

Cementloze kanaalplaatvloer met geopolymeren

Sinds 2016 produceert VBI ‘groene’ kanaalplaatvloeren, die worden gemaakt met klinker reducerend bindmiddel. Deze cementen -toegepast in de productie van betonnen vloersystemen- hebben een significant lagere CO2 -footprint dan Portlandcement en worden bij VBI standaard toegepast.

Portlandcement is het meest toegepaste bindmiddel, maar is tevens de belangrijkste oorzaak van CO2-uitstoot van beton. Voor deze pilot heeft VBI in samenwerking met ENCI geopolymeren toegepast om een aanzienlijke CO2-reductie te bereiken.

  • de VBI-kanaalplaatvloeren Groen leverden een reductie van 30% ten opzichte van de vloeren met portland-cement
  • Met de circa 10.000 vierkante meter VBI-kanaalplaatvloeren Groen bij Sensata werd al een reductie van ca. 100 ton CO2 gerealiseerd
  • Met de cementloze kanaalplaten met geopolymeer werd de reductie zelfs ruim 60% ten opzichte van platen met portland-cement.

Mimo (TNO)

Juni 2022 lanceerde TNO het MIMO-concept voor een integrale aanpak van de transitie naar duurzaam beton. MIMO is een slimme tool met data, rekenmodellen en optimalisatiesoftware.

Demontage van de tijdelijke rechtbank Amsterdam levert veel herbruikbare materialen

Resource based engineering

Zie je het voor je dat je:

  • al vroeg in het ontwerpproces inzicht hebt in optimale scenario’s voor milieu-impact, constructieve veiligheid én kosten?
  • gebruikte betonelementen als uitgangspunt neemt voor je ontwerpoptimalisatie?
  • gezamenlijk transparante afwegingen maakt tussen ontwerpmogelijkheden en daar later in het proces naar terug kunt verwijzen?

De MIMO-aanpak kan initiatieven gaan ondersteunen zoals hergebruik van beton, nieuwe betonsoorten met minder cement, slanker construeren en demontabel bouwen. Lees er alles over

Cement ONDERZOEK

Centre of Expertise Biobased Economy (CoE BBE)

Zeeschelpen vervangen zand in beton

Zeeschelpengrit leverde in een onderzoek positieve resultaten op: hoe meer zand door grit werd vervangen, hoe hoger de druksterkte blijkt te zijn. Er is vervolgonderzoek nodig maar zeeschelpen lijken veelbelovend.

SOORTEN WAPENING

Soorten wapening

3D animatie van geprint beton gebouw in Teuge

Er zijn drie manieren te onderscheiden, die ook gecombineerd kunnen worden:

  1. met traditioneel betonstaal
  2. met voorspanning
  3. of (minder voorkomend) met staal-, koolstof-, glas- of textielvezels

Slankere constructies vragen om een ander wapeningsontwerp. Met 3D-printen van beton is bekistingsmateriaal overbodig.

Xiriton Beton met Olifantsgras

Xiriton maakt beton gebonden met Miscanthus / Olifantsgras

Xiritonen zijn breed toepasbaar:

  • Op zachte ondergrond (drijfvermogen door laag gewicht)
  • In aardbevingsgebied (schokbestendige funderingen en muren)
  • In droge gebieden (temperatuurneutrale huizen, irrigatie-infrastructuur voor landbouw en
    bosbrandpreventie)
  • Voor geïntegreerde kustbescherming (van kaaimuur tot kunstmatige riffen als
    golfbrekers)
  • Als erosiebuffer voor grote betonconstructies (minder betonrenovatie)
  • In combinatie met houtskeletbouw (meer brandveiligheid, beter binnenklimaat)

Bio-Bound Beton met Olifantsgras

We doen al heel lang staal of kunststofvezels in beton. Waarom dan geen natuurlijke vezels? Daarmee heb je veel minder belasting op het milieu. Bio-Bound bindt beton met Miscanthus (Olifantsgras) ipv met het CO2 verslindende cement

Bio-Bound
Jaap Schotanus

Circulair beton met geopolymeer

Voor de betonnen vloer is het cement vervangen door een geopolymeersysteem van SQAPE Technology

Beton is in vele sterktes samen te stellen, van normale tot (zeer) hoge en ultra hoge sterkte. Op dit moment zijn sterkteklassen tot en met C90/105 opgenomen in de voorschriften Beton (NEN-EN 206/NEN 8005).

Dubbel duurzaam beton met de Liberator

Youri Rutte, directeur van de Rutte Groep zorgt voor dubbel duurzaam beton. Niet alleen wordt beton gerecycled met de ‘Liberator’, schoon transport zorgt ervoor dat de vervoersfootprint ook significant kleiner wordt

Rutte Groep

Youri Rutte

Beton gemaakt van Bacteriën herstelt zichzelf

Een gebouw met scheuren in de wand? Srubar ontwikkelde beton waar levende cyanobacteriën in zitten die vanzelf scheuren repareren. Beton begint met zand. Daar wordt vervolgens gelatine aan toegevoegd om te zorgen dat er voldoende vocht en voedingsstoffen in zitten. Het laatste ingrediënt van het mengsel is een flinke hoeveelheid cyanobacteriën van het geslacht Synechococcus. Het beton is net zo stevig als normaal beton, maar bevat levende materialen. Dit geeft de stenen niet alleen de mogelijkheid om zichzelf te herstellen, maar ook om te reproduceren.

Wil Srubar

Bioclear Earth in Groningen maakt het levende beton al

Beton met gemalen hoogovenslak

Het gebruik van gemalen gegranuleerde hoogovenslak in beton maakt beton duurzamer tegen de indringing van chloride en beter bestand tegen de aantasting van sulfaten, zeewater, zuren en alkaliën. De lagere hydratatiewarmte maakt de toepassing zeer geschikt voor grote massieve betonconstructies.

De kans op ongewenste scheurvorming wordt hierdoor aanzienlijk verkleind.

ENCI Rotterdam