17 tips voor het motiveren van jongeren

Mieke Timmerman van DGMR zette de studenten aan het werk om te schetsen hoe ze gebouwen gezond kunnen maken

Hoe help je jongeren om gemotiveerd te raken?

Onderzoek laat zien dat het bieden van autonomie en structuur een effectieve manier is om de intrinsieke motivatie van leerlingen te verhogen. Uit ander onderzoek blijkt dat leraren met een leergerichte aanpak in plaats van een prestatiegerichte aanpak bijdragen aan de autonome motivatie van leerlingen.

Hieronder geven we je 17 tips om jongeren te motiveren

  1. Intrinsieke motivatie kun je niet beïnvloeden.
    Staar je niet blind op intrinsieke motivatie. De drive die iemand vanuit zichzelf heeft om iets te doen, kun je niet van buitenaf opleggen. Wel kun je voorwaarden creëren, zoals ruimte bieden voor eigen interesses en initiatief, waardoor intrinsieke motivatie niet verdwijnt.
  2. Realiseer je je invloed.
    Docenten hebben een grote impact op de extrinsieke motivatie van jongeren, maar zijn zich hier niet altijd bewust van. Realiseer je dat de manier waarop je over een leerling denkt doorwerkt in de wijze waarop je hem of haar benadert en dat dit bepalend is voor de motivatie van die leerling. Een positieve blik geeft positieve energie: wees verwachtingsvol!
  3. Sluit aan bij de belevingswereld van leerlingen
    Een uitdagend lesstofaanbod sluit aan bij de belevingswereld van leerlingen. Houd hier rekening mee tijdens je uitleg. Maak leerlingen duidelijk wat het belang is van het uitvoeren van opdrachten.
  4. Geef leerlingen toekomstperspectief
    Bij doelgericht onderwijs is het voor leerlingen duidelijk wat ze op korte en lange termijn moeten beheersen. Door het inzichtelijk maken van leerdoelen en deze regelmatig te benoemen, hebben de leerlingen helder voor ogen waar ze naartoe werken.
  5. Spreek je verwachtingen uit
    Bied structuur op autonomie-ondersteunende wijze. Communiceer duidelijke verwachtingen, hanteer deze consequent en bied inhoudelijke ondersteuning. Door tegelijkertijd keuzes te bieden en de relevantie uit te leggen wordt structuur autonomie-ondersteunend.
  6. Stimuleer motivatie en nieuwsgierigheid
    Ga er vanuit dat elke leerling gemotiveerd is, ongeacht zijn achtergrond. Benader leerlingen vanuit het idee dat iedereen van nature nieuwsgierig is en nieuwe dingen wil leren.
  7. Help jongeren hun motivatie te ontdekken
    Als docent heb je een brede vakkennis, maar ben je ook bereid te delen wat jou inspireert? Gebruik je enthousiasme voor je vak om leerlingen of studenten te laten ontdekken wat zij leuk vinden. Jongeren willen juist op een meer gelijkwaardig niveau over een vak praten. Denk dus bewust na over hoe je jouw passie voor je vak kunt overbrengen.
  8. Laat jongeren ervaren dat ze groeien
    Ergens beter in worden werkt motiverend. Laat jongeren ervaren dat ze vooruitgaan en leer ze analyseren hoe ze het snelst vooruitkomen. Laat ze vaker reflecteren op hun leerstrategie en zorg dat ze regelmatig succes kunnen ervaren.
  9. Creëer een veilig omgeving in de klas
    Positieve bevestigingen werken motiverender voor leerlingen dan negatieve dreigingen. Focus daarom als docent op het creëren van een veilige, ondersteunende omgeving voor de leerlingen in plaats van op negatieve consequenties van werk dat niet gemaakt wordt. Zo toon je geloof in capaciteiten van de klas, en zullen leerlingen veel meer gemotiveerd zijn om hun werk te doen.
  10. Behandel je leerling als een volwassene
    Als er iets is waar veel adolescenten allergisch voor zijn, dan is het wel een denigrerende, neerbuigende houding. Tieners willen zich volwassen voelen en hebben een hekel aan regels die voor kinderen bedoeld zijn. Neem je leerlingen daarom serieus en behandel hen als volwassenen met verantwoordelijkheden. Weet je hier de juiste balans in aan te brengen, dan brengt dat verantwoordelijkheid voor leerlingen mee die zal helpen bij het vinden van motivatie.
  11. Verander zo nu en dan van omgeving
    Onze hersenen houden van prikkels, en dat geldt net zo goed, of misschien zelfs wel meer, voor puberende leerlingen. Zeker nu school weer een toegankelijke plek is, en locaties als musea en bibliotheken weer open zijn, kan het motiverend werken om zo nu en dan een excursie in te plannen met je klas. Een frisse blik zorgt voor frisse inzichten en werkt motiverend om verder te leren.
  12. Geef keuzes en ruimte
    Differentieer; daag jongeren uit op hun niveau. Bouw ook competitie-elementen in en wijs leerlingen en studenten actief op extra mogelijkheden, binnen en buiten de school. Vooral jongens kunnen zich meer uitgedaagd voelen door competitieve elementen: rankings, wedstrijdjes in teamverband. Jongeren kunnen ook proberen hun eigen prestaties te verbeteren en  zo met zichzelf de competitie aan te gaan.
  13. Zorg voor verbinding
    Realiseer je het belang van een goede relatie met je leerlingen en studenten. Jongeren willen vooral gezien worden als individu, zodat ze zich gewaardeerd voelen. Investeer bewust in een goed contact: ken hun namen, weet wat ze bezighoudt. Als de verbinding er eenmaal is, lukt het makkelijker om leerlingen te motiveren, omdat ze dingen makkelijker van je aannemen.
  14. Stimuleer een groei mindset
    Benadruk steeds weer het belang van oefenen, in combinatie met bewuste leerstrategieën. Door gericht aan de slag te gaan word je beter en verhoog je je zelfeffectiviteit. Jongeren hebben hun eigen groei voor een groot deel zelf in de hand. Succesvol zijn op school of in je studie is een marathon, geen sprint.
  15. Bied praktijkervaringen
    Jongeren willen leren hoe de ‘echte wereld’ in elkaar steekt en raken sneller gemotiveerd voor opdrachten uit de praktijk dan van louter theorie. Denk aan extra studiepunten, certificaten, praktijkopdrachten of aantekeningen op diploma’s.
  16. Ken de dromen en interesses van je leerlingen en studenten
    Als je weet waar je leerlingen of studenten voor gáán en waar hun interesses en passies liggen, kun je ze veel beter begeleiden. Ook als je weet dat ze het antwoord op die vraag nog niet weten. Probeer er met kleine gesprekjes achter te komen waar jongeren warm voor lopen.
  17. Leren hoeft niet altijd leuk te zijn
    Sommige dingen moeten nu eenmaal. En op jonge leeftijd is dat best veel. Benoem dit en stimuleer jongeren om door te zetten. Lang niet alle leerlingen en studenten zijn in staat voor zichzelf te bepalen wat goed voor hen is voor later. ‘Waarom moet ik dat eigenlijk weten of kunnen?’ is een ontzettend belangrijke  vraag. Hoe beter iemand weet waarom hij iets doet, des te groter de taakwaarde wordt en des te makkelijker iemand zich ertoe kan zetten. Daar staat tegenover dat het voor jongeren ook leerzaam is om bepaalde dingen gewoon maar te doen; het nut ervaren ze soms pas later.

Lees ook

Bouw het perfecte team

Deze lesmodule bevat handvatten om het perfecte team samen te stellen

Aanvulling: Ontdek je kernkwaliteiten voor een optimale samenwerking.

Lees meer + download de lesmodules